ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ Βαρέα Επαγγελματικά
Μηχανή Αναζήτησης
Τιμές με Leasing

Οδική ασφάλεια- ασφάλεια εμπορευμάτων

3.494 Επισκέψεις στο άρθρο (14/9/2010)

Με αφορμή την Εβδομάδα Οδικής Ασφάλειας και προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα τα βασικά ζητούμενα που αφορούν στην ασφαλή φόρτωση ενός επαγγελματικού οχήματος, οφείλουμε να απαριθμήσουμε τις κυριότερες προϋποθέσεις ασφάλειας που επιβάλλεται να τηρούνται στις οδικές μεταφορές προϊόντων.

Ο όγκος των μεταφορών έχει τριπλασιαστεί κατά την τελευταία 10ετία και αναμένεται να αυξηθεί περισσότερο μέσα στα επόμενα έτη. Αυτό συνεπάγεται πως επιβάλλεται να διασφαλιστεί η σωστή εκπαίδευση των εμπλεκόμενων στις μεταφορές (όχι μόνο των οδηγών), προκειμένου να μειωθεί ο αριθμός των ατυχημάτων στο ελάχιστο.
Το www.autotritipro.gr απαριθμεί τις βασικότερες προϋποθέσεις ασφάλειας για τις μεταφορές εμπορευμάτων. Ουσιαστικά πρόκειται για τρεις μόνο παραμέτρους και αναφερόμαστε στην:

-Επιλογή του κατάλληλου οχήματος για την μεταφορά του φορτίου
-Ορθή τοποθέτηση του φορτίου στο όχημα και
-Ορθή πρόσδεση- στερέωση του φορτίου στο όχημα.

Κάθε μια από τις προαναφερθείσες παραμέτρους διαμορφώνεται βάσει ορισμένων κριτηρίων και σταθερών, που μεταβάλλονται ανάλογα με την περίσταση. Ας δούμε ωστόσο αναλυτικότερα την κάθε μια από αυτές.

Η επιλογή του κατάλληλου οχήματος

Η επιλογή του κατάλληλου οχήματος επηρεάζεται –όπως είναι φυσικό- από το ίδιο το φορτίο που θα κληθεί να μεταφέρει και η μεταφορική εταιρεία επιβάλλεται να συνεκτιμήσει τα παρακάτω κριτήρια:

Το είδος του φορτίου
Το βάρος του
Τον όγκο και τις διαστάσεις του

Η πρώτη ερώτηση που επιβάλλεται να απευθύνει κάποιος στον εαυτό του όταν του ζητείται να μεταφέρει κάποιο φορτίο είναι η: «Τι θα μεταφέρω;».
Ανεξάρτητα από το βάρος και τις διαστάσεις του, το είδος του φορτίου έχει συγκεκριμένα –ιδιαίτερα- χαρακτηριστικά, τα οποία οφείλει να λάβει σοβαρά υπ’ όψιν του, προτού απαντήσει στην προαναφερθείσα ερώτηση.
Χαρακτηριστικά αξίζει να αναφέρουμε πως η –τυχόν- χημική σύσταση ενός φορτίου μπορεί να επιβάλλει πως αυτό πρέπει να κατατάσσεται στα επικίνδυνα φορτία (καύσιμα, εκρηκτικά κ.ά.).
Παράλληλα ο τρόπος με τον οποίο το φορτίο είναι συσκευασμένο ή η ευπάθεια του στις καιρικές συνθήκες είναι δύο ακόμα παράμετροι που επηρεάζουν σημαντικά την τελική επιλογή του κατάλληλου οχήματος όπως επίσης και η πιθανή «συμπεριφορά» του φορτίου κατά την διάρκεια της μεταφοράς (π.χ. μεταφορές ζώων).
Τέλος δεν πρέπει να παραβλέψουμε τις όποιες περίεργες- ασύμμετρες διαστάσεις που μπορεί να έχει κάποιο συγκεκριμένο είδους φορτίου.

Σε δεύτερη φάση οφείλει κανείς να αναλογιστεί το βάρος του οχήματος καθώς και τις διαστάσεις του καθώς πέραν ευνόητων παραμέτρων που αφορούν στην υπερφόρτωση ενός οχήματος (υπέρβαρο), κατά την φόρτωση και εκφόρτωση μέρους του φορτίου, είναι πολύ πιθανόν να επηρεαστεί σημαντικά η οδική συμπεριφορά του οχήματος.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, ο υπεύθυνος φόρτωσης μιας εταιρείας οφείλει να γνωρίζει καλά το είδος του φορτίου καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που είναι σε θέση να επηρεάσουν τον φορτο- εκφόρτωση του αλλά και την μεταφορά του.
Η επιλογή του κατάλληλου οχήματος βαραίνει παράλληλα τον οδηγό, τον ιδιοκτήτου του οχήματος αλλά και τον ιδιοκτήτη του φορτίου.

Καταλήγοντας αξίζει να σημειώσουμε πως τρία είναι τα βασικά ερωτήματα που πρέπει να απασχολούν όλους τους εμπλεκόμενους στις μεταφορά κάποιο φορτίου από ένα φορτηγό όχημα και πιο συγκεκριμένα αναφερόμαστε στα εξής:

-Μπορεί το όχημα που έχεις επιλέξει να μεταφέρει το είδος του φορτίου που θέλεις να μεταφέρεις;
-Μπορεί το όχημα που έχεις επιλέξει να μεταφέρει τόσο βάρος, όσο και του φορτίου που θέλεις να μεταφέρεις;
-Διαθέτει το όχημα που έχει επιλέξει τον απαιτούμενο χώρο και την πλατφόρμα για την τοποθέτηση του είδους και του μεγέθους (όγκου) του φορτίου που θέλεις να μεταφέρεις;

Οι προϋποθέσεις της ασφαλούς φόρτωσης

H σωστή φόρτωση ενός επαγγελματικού οχήματος εξαρτάται από την κατάλληλη επιλογή του ανάλογα με το φορτίο που θέλουμε να μεταφέρουμε. Ωστόσο ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν τόσο η ορθή τοποθέτηση του φορτίου επάνω στο όχημα και η ορθή πρόσδεση του σε αυτό.

Εξ αυτών, πιθανότατα η σημαντικότερη αφορά στον τρόπο με τον οποίο το φορτίο θα τοποθετηθεί στο όχημα.
Αρχικά αξίζει να τονίσουμε πως η ευθύνη για την σωστή τοποθέτηση του φορτίου πάνω στον χώρο φόρτωσης/ πλατφόρμα του οχήματος, βαρύνει τον υπεύθυνο φόρτωσης της εταιρείας καθώς επίσης και τον οδηγό του οχήματος.
Παράλληλα αξίζει να σημειώσουμε πως η επιφάνεια του φορτηγού θα πρέπει να είναι εντελώς «γεμάτη» και δεν θα πρέπει να υπάρχει κανένα κενό ανάμεσα στα συσκευασμένα προϊόντα που θα τοποθετηθούν σε αυτή.
Ένα φορτίο θεωρείται πως έχει τοποθετηθεί και στερεωθεί σωστά πάνω σε μια πλατφόρμα, όταν δεν είναι σε θέση να μετατοπιστεί ενώ ασκούνται πάνω του οι κάτωθεν δυνάμεις:

-Δύναμη ίση με το 80% του βάρους του προς τα εμπρός
-Δύναμη ίση με το 50% του βάρους του προς τα πλάγια και πίσω
-Δύναμη ίση με το 20% του βάρους του στην κατακόρυφο.

Παράλληλα κατά την φόρτωση του οχήματος οφείλουμε να έχουμε εξετάσει προσεχτικά τις παρακάτω συνιστώσες:

-Η κατανομή του βάρους πρέπει να είναι τέτοια ώστε να υπερβαίνει το μέγιστο επιτρεπόμενο μεικτό βάρος ανά άξονα.
-Το φορτίο επιβάλλεται να έχει «απλωθεί» κατά μήκος και πλάτος ώστε να επιτυγχάνεται το μικρότερο δυνατό ύψος φόρτωσης.
-Το κέντρο βάρους του φορτίου πρέπει να βρίσκεται όσο το δυνατόν πιο χαμηλά, κάτι που πρακτικά σημαίνει πως, πρέπει να διασφαλιστεί πρωταρχικά η φόρτωση σε πλάτος και όχι σε ύψος με συνέπεια την μέγιστη σταθερότητα του όταν το όχημα επιβραδύνει, επιταχύνει ή αλλάζει απότομα κατεύθυνση.

Ο διευθυντήριος άξονας του οχήματος δεν πρέπει να υπερφορτώνεται σε καμία περίπτωση.
Τέλος επιβάλλεται να πραγματοποιούνται συχνοί έλεγχοι της κατάσταση του φορτίου κατά την διάρκεια του δρομολογίου, ιδιαίτερα μετά από μια απότομη επιβράδυνση ή μια διαδρομή με απότομες στροφές.

Ορθή πρόσδεση του φορτίου στο όχημα

Όταν αναφερόμαστε στην σωστή στερέωση του φορτίου επάνω στο όχημα, επιβάλλεται να εστιάσουμε στην ιδιαίτερα μεγάλη ποικιλία μέσων πρόσδεσης τα οποία είναι διαθέσιμα (σχοινιά από ανθεκτικά υλικά, δέστρες, αλυσίδες, τσέρκια, συρματόσχοινα κ.ά.).
Η σωστή επιλογή των παραπάνω γίνεται σε συνάρτηση πάντα με τον τύπο του φορτίου, ωστόσο υπάρχουν συγκεκριμένες μέθοδοι που αφορούν στην ορθή/ ασφαλή στερέωση του πάνω στο όχημα και πιο συγκεκριμένα:

¶μεση μέθοδος στερέωσης

Στην άμεση μέθοδο στερέωσης, το φορτίο ακινητοποιείται είτε με τον εγκλωβισμό του μέσα στην καρότσα (τα όρια της οποίας το περιορίζουν), είτε με μέσα ακινητοποίησης του τα οποία και το «μπλοκάρουν» κόντρα στις κάθετες σταθερές δομές της καρότσας.

Έμμεση μέθοδος στερέωσης

Η έμμεση μέθοδος στερέωσης ενός φορτίου συνίσταται στην χρήση τεχνικών που επαφίενται στην εφαρμογή δυνάμεων στον κατακόρυφο άξονα του φορτίου (με φορά προς τα κάτω), προκειμένου να συσφίξουν το φορτίο στο πάτωμα της καρότσας.
Ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο εκμεταλλευόμαστε την δύναμη της βαρύτητας και τον συντελεστή τριβής μεταξύ του φορτίου και της πλατφόρμας προκειμένου να διασφαλιστεί η μέγιστη δυνατή ακινητοποίηση του πάνω στο όχημα.
Το φορτίο επιβάλλεται να έχει στερεωθεί προσεχτικά στον χώρο φόρτωσης του φορτηγού προκειμένου να αποφευχθεί η μετακίνηση του ακόμα και κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες κίνησης που μπορεί να αντιμετωπιστούν κατά την διάρκεια του δρομολογίου.
Για την ασφαλή στερέωση του φορτίου υπάρχουν διαθέσιμα πολλά και διαφορετικά συστήματα πρόσδεσης, ανάλογα με τον τύπο και το είδος του φορτίου.

Οι πιο βασικές κατηγορίες φορτίων

Οι χερσαίες οδικές μεταφορές προϊόντων καλούνται να υποστηρίξουν μια τεράστια γκάμα εμπορευμάτων, τα οποία επιδεικνύουν διαφορετικά χαρακτηριστικά, με αποτέλεσμα να μεταβάλλονται σημαντικά η προϋποθέσεις ασφαλούς φόρτωσης και στερέωσης τους.
Ορισμένες από τις χαρακτηριστικότερες κατηγορίες φορτίων είναι οι εξής:

Χαρτοκιβώτια

Κατά την φόρτωση τους επιβάλλεται να διασφαλιστεί η ακινητοποίηση τους προκειμένου αυτά να μην μετατοπιστούν προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Αν είναι εφικτό, πρέπει να αλληλοσυνδέονται και να διασφαλίζεται ένα ομοιόμορφο ύψος.
Στα φορτία σε χαρτοκιβώτια πρέπει να διασφαλίζεται η ακινητοποίηση τους προς οποιαδήποτε κατεύθυνση.

Φορτία σε παλέτες

Όταν τα φορτία μιας παλέτας αποτελούνται από πολλές μονάδες πρέπει να ενώνονται, προκειμένου να συγκροτούν μια νέα, ενιαία και μεγαλύτερο σε όγκο μονάδα. Οι παλέτες ασφαλίζονται με συνδυασμό σύσφιξης προς τα κάτω και μπλοκαρίσματος.
«…τα κυλινδρικά φορτία πρέπει να τοποθετούνται με τον άξονα τους κατά πλάτος του οχήματος, έτσι ώστε η ροπή κλίσης να είναι προς τα εμπρός ή πίσω».

Σωλήνες, βαρέλια, κυλινδρικά φορτία

Λόγω του σχήματος τους, τα εν λόγω φορτία πρέπει να μεταφέρονται με ειδικά εξοπλισμένα οχήματα ή με containers. Τα μεγάλα φορτία μπορούν να στερεωθούν ξεχωριστά πάνω στο όχημα, ενώ τα μικρού μεγέθους μπορούν να ασφαλιστούν και σε παλέτες. Οι σωλήνες και τα κυλινδρικά φορτία πρέπει να τοποθετούνται με τον άξονα τους κατά πλάτος του οχήματος, έτσι ώστε η ροπή κλίσης να είναι προς τα εμπρός ή πίσω.

Μεταλλικά φορτία

Η μεγάλη αυτή κατηγορία περιλαμβάνει φορτία όπως: ελάσματα, μακριές διατομές, συρμάτινες κουλούρες, μεγάλα χυτά τεμάχια, σκουριασμένα μέταλλα, μηχανήματα ή εργαλεία, ατσάλι και οπλισμένο σκυρόδεμα ή άλλα μεικτά μεταλλικά φορτία.
Η φόρτωση των εν λόγω στοιχείων υπόκειται στους κανόνες που έχουν προαναφέρει ανάλογα με το μέγεθος και το βάρος τους, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε πως επιβάλλεται σε ορισμένες περιπτώσεις η χρήση καλυμμάτων.

Τσουβάλια ή σακιά

Τα συγκεκριμένα φορτία πρέπει να τοποθετούνται πλαγίως, με εναλλασσόμενα στρώματα στις αντίθετες κατευθύνσεις. Επιβάλλεται επίσης να φορτώνονται σε ένα ομοιόμορφο ύψος.

Φορτία ξυλείας

Υπάρχουν αρκετά διαφορετικά είδη φορτίων ξυλείας με βασικότερα αυτά της ακατέργαστής και κατεργασμένης ξυλείας. Στην πρώτη περίπτωση επιβάλλονται κατακόρυφα στηρίγματα στα πλαϊνά της καρότσας και ιδιαίτερα ανθεκτικά μέσα πρόσδεσης.
Η τεράστια ποικιλία των φορτίων κατεργασμένης ξυλείας τα καθιστά ανάλογα με τις περιπτώσεις άλλων φορτίων που έχουν προαναφέρει.

¶μορφα υλικά

Τα ογκώδη φορτία από άμορφα υλικά, που δεν έχουν από μόνα τους καμιά μορφή συσκευασίας (άμμος, έρμα, πέτρες κ.ά.), μεταφέρονται συνήθως από ανοιχτά οχήματα.
Τα containers με αφαιρούμενη οροφή χρησιμοποιούνται επίσης για την μεταφορά τέτοιου είδους φορτίων.
Μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί κατά τη φόρτωση τέτοιου είδους υλικών, προκειμένου να μην μετακινηθούν κατά την μεταφορά τους, επηρεάζονται στην ευστάθεια του οχήματος. Παράλληλα επιβάλλεται να υπάρχει κάλυμμα στην οροφή της καρότσας.

Μεικτά φορτία

Όταν ένα φορτίο αποτελείται από διαφορετικά σε σύσταση, σχήμα και μέγεθος, αντικείμενα, κάθε είδος πρέπει να διασφαλίζεται με τον τρόπο που αρμόζει σε αυτό.
Όταν το μεικτό φορτίο αποτελείται από βαριά, συμπαγή αντικείμενα και ελαφρά κουτιά, τα βαρύτερα πρέπει να αποτελέσουν την βάση και το πίσω μέρος, ενώ το ελαφρύ φορτίο πρέπει να φορτωθεί στην κορυφή και μπροστά.
Στην περίπτωση διαφορετικών μεγεθών φορτίων, τα μικρά πρέπει να τοποθετούνται στο κέντρο και τα μεγαλύτερα στο εξωτερικό.