Σούπερ ή απλή βενζίνη;
22.368 Επισκέψεις στο άρθρο
Μάθε τώρα την πραγματική διαφορά μεταξύ αμόλυβδης και σούπερ, τι είναι τα οκτάνια και σε ποιες περιπτώσεις είναι όντως ωφέλιμη η σούπερ!
Τι είναι τελικά τα οκτάνια;
Όταν η συζήτηση πάει στα καύσιμα, η λέξη οκτάνια σίγουρα ακούγεται πάρα πολλές φορές χωρίς να διευκρινίζεται.
Ο αριθμός οκτανίων είναι ένα από τα βασικότερα χαρακτηριστικά της βενζίνης, όπως και η πτητικότητα, το ιξώδες, η ειδική της βαρύτητα και λοιπά. Εκφράζει την κατ όγκο περιεκτικότητα ισοοκτανίου σε ένα μείγμα με επτάνιο. Για να γίνουμε πιο σαφείς, όταν διαβάζουμε στην αντλία «βενζίνη 95 οκτανίων», σημαίνει ότι η χημική συμπεριφορά του συγκεκριμένου καυσίμου είναι ακριβώς η ίδια με ένα μείγμα που αποτελείται κατά 95% από ισοοκτάνιο (απαθές) και 5% από επτάνιο (ευαίσθητο σε ανάφλεξη). Για τη μέτρηση του αριθμού οκτανίων της βενζίνης χρησιμοποιούνται ειδικοί μονοκύλινδροι κινητήρες εσωτερικής καύσης με δυνατότητα μεταβολής της σχέσης συμπίεσης από 4:1 μέχρι 10:1.
Επίσης, η διαδικασία αύξησης του αριθμού οκτανίων λαμβάνει χώρα σε διυλιστήρια, όπου γίνεται προσθήκη συστατικών υψηλής κρουστικής αντοχής στα καύσιμα, όπως π.χ ισοπαραφίνες και οξυγονούχες ενώσεις.
Σε τι βοηθούν τα περισσότερα οκτάνια;
Ο αριθμός οκτανίων της βενζίνης συνδέεται με την ικανότητα του μείγματος να μην αυταναφλέγεται κάτω από υψηλή πίεση. Έτσι, όταν η βενζίνη χαρακτηρίζεται από μικρό αριθμό οκτανίων εμφανίζεται η κρουστική καύση, γνωστή και ως «πειράκια». Πρόκειται για το φαινόμενο της μη ομαλής καύσης του μείγματος αέρα-καυσίμου, η οποία γίνεται αντιληπτή από τους μεταλλικούς θορύβους που προκαλεί η «άτακτη» έκρηξη εντός του θαλάμου.
Κάτι τέτοιο είναι καταστροφικό για έναν κινητήρα, μιας και αλλοιώνεται ο «συγχρονισμός» του, υπερθερμαίνεται, ενώ κινδυνεύουν και τα ζωτικά του μέρη. Συνεπώς, όσο υψηλότερος είναι ο αριθμός των οκτανίων, τόσο μεγαλύτερη είναι και η πίεση που μπορεί να δεχτεί το μείγμα πριν εμφανιστεί το φαινόμενο που προαναφέραμε.
Πότε χρειάζεται πραγματικά η σούπερ;
Σίγουρα θα έχουν πέσει στην αντίληψή σας διαφημίσεις για καύσιμα 100 οκτανίων που υπόσχονται καλύτερη καύση, αυξημένη απόδοση και μειωμένη κατανάλωση. Ισχύει κάτι τέτοιο; Η απόδοση ενός κινητήρα του οποίου ο κατασκευαστής προτείνει βενζίνη 95 οκτανίων θα αυξηθεί αν τον «ταΐζουμε» με 100άρα;
Η απάντηση είναι όχι! Για παράδειγμα, έστω ότι έχουμε έναν ατμοσφαιρικό κινητήρα με χωρητικότητα της τάξης των 1.200 κυβικών, ο οποίος πετυχαίνει σχέση συμπίεσης 10:1 και είναι σχεδιασμένος για να λειτουργεί με καύσιμο 95 οκτανίων. Αν επιλέξουμε «100άρα» δεν πρόκειται να δούμε καμία διαφορά στις επιδόσεις, αφού δεν υπάρχει περίπτωση αυτό το μείγμα να συμπιεστεί περισσότερο από τα έμβολα. Αντίθετα, ένα αυτοκίνητο σαν τη Ferrari 458 Speciale, της οποίας ο ατμοσφαιρικός V8 πετυχαίνει σχέση συμπίεσης 14:1 και ο κατασκευαστής προτείνει βενζίνη 98 οκτανίων, είναι απαραίτητο να κινείται με καύσιμο περισσότερων οκτανίων για να μην προκύψουν τα προβλήματα που προαναφέραμε. Αξίζει να σημειώσουμε, επίσης, ότι σε αυτή την κατηγορία οχημάτων, σε περίπτωση που ανιχνευθεί βενζίνη λιγότερων οκτανίων, συχνά ενεργοποιείται αυτόματα η λειτουργία «safe» και ασφαλώς μειώνεται η απόδοση.
Τελικά τι να επιλέξω;
Ο κατασκευαστής γνωρίζει! Και τι σημαίνει αυτό; Ότι πρέπει να ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες του, τόσο σε ότι σχετίζεται με τη συντήρηση, όσο και σε ότι ισχύει για το καύσιμο. Έχετε αυτοκίνητο που στο «manual» αναγράφεται ότι ο κατασκευαστής προτείνει βενζίνη 95 οκτανίων; Ακολουθήστε αυτή την οδηγία. Ομοίως αν προτείνεται βενζίνη με υψηλότερο αριθμό οκτανίων. Σίγουρα θα ακούσετε από πολλούς τη φράση «βάζω 100άρα γιατί δεν είναι νοθευμένη», αλλά η περίπτωση των νοθευμένων καυσίμων και των επιπτώσεών τους στους κινητήρες είναι μια μεγάλη και τελείως διαφορετική συζήτηση.
Όταν η συζήτηση πάει στα καύσιμα, η λέξη οκτάνια σίγουρα ακούγεται πάρα πολλές φορές χωρίς να διευκρινίζεται.
Ο αριθμός οκτανίων είναι ένα από τα βασικότερα χαρακτηριστικά της βενζίνης, όπως και η πτητικότητα, το ιξώδες, η ειδική της βαρύτητα και λοιπά. Εκφράζει την κατ όγκο περιεκτικότητα ισοοκτανίου σε ένα μείγμα με επτάνιο. Για να γίνουμε πιο σαφείς, όταν διαβάζουμε στην αντλία «βενζίνη 95 οκτανίων», σημαίνει ότι η χημική συμπεριφορά του συγκεκριμένου καυσίμου είναι ακριβώς η ίδια με ένα μείγμα που αποτελείται κατά 95% από ισοοκτάνιο (απαθές) και 5% από επτάνιο (ευαίσθητο σε ανάφλεξη). Για τη μέτρηση του αριθμού οκτανίων της βενζίνης χρησιμοποιούνται ειδικοί μονοκύλινδροι κινητήρες εσωτερικής καύσης με δυνατότητα μεταβολής της σχέσης συμπίεσης από 4:1 μέχρι 10:1.
Επίσης, η διαδικασία αύξησης του αριθμού οκτανίων λαμβάνει χώρα σε διυλιστήρια, όπου γίνεται προσθήκη συστατικών υψηλής κρουστικής αντοχής στα καύσιμα, όπως π.χ ισοπαραφίνες και οξυγονούχες ενώσεις.
Σε τι βοηθούν τα περισσότερα οκτάνια;
Ο αριθμός οκτανίων της βενζίνης συνδέεται με την ικανότητα του μείγματος να μην αυταναφλέγεται κάτω από υψηλή πίεση. Έτσι, όταν η βενζίνη χαρακτηρίζεται από μικρό αριθμό οκτανίων εμφανίζεται η κρουστική καύση, γνωστή και ως «πειράκια». Πρόκειται για το φαινόμενο της μη ομαλής καύσης του μείγματος αέρα-καυσίμου, η οποία γίνεται αντιληπτή από τους μεταλλικούς θορύβους που προκαλεί η «άτακτη» έκρηξη εντός του θαλάμου.
Κάτι τέτοιο είναι καταστροφικό για έναν κινητήρα, μιας και αλλοιώνεται ο «συγχρονισμός» του, υπερθερμαίνεται, ενώ κινδυνεύουν και τα ζωτικά του μέρη. Συνεπώς, όσο υψηλότερος είναι ο αριθμός των οκτανίων, τόσο μεγαλύτερη είναι και η πίεση που μπορεί να δεχτεί το μείγμα πριν εμφανιστεί το φαινόμενο που προαναφέραμε.
Πότε χρειάζεται πραγματικά η σούπερ;
Σίγουρα θα έχουν πέσει στην αντίληψή σας διαφημίσεις για καύσιμα 100 οκτανίων που υπόσχονται καλύτερη καύση, αυξημένη απόδοση και μειωμένη κατανάλωση. Ισχύει κάτι τέτοιο; Η απόδοση ενός κινητήρα του οποίου ο κατασκευαστής προτείνει βενζίνη 95 οκτανίων θα αυξηθεί αν τον «ταΐζουμε» με 100άρα;
Η απάντηση είναι όχι! Για παράδειγμα, έστω ότι έχουμε έναν ατμοσφαιρικό κινητήρα με χωρητικότητα της τάξης των 1.200 κυβικών, ο οποίος πετυχαίνει σχέση συμπίεσης 10:1 και είναι σχεδιασμένος για να λειτουργεί με καύσιμο 95 οκτανίων. Αν επιλέξουμε «100άρα» δεν πρόκειται να δούμε καμία διαφορά στις επιδόσεις, αφού δεν υπάρχει περίπτωση αυτό το μείγμα να συμπιεστεί περισσότερο από τα έμβολα. Αντίθετα, ένα αυτοκίνητο σαν τη Ferrari 458 Speciale, της οποίας ο ατμοσφαιρικός V8 πετυχαίνει σχέση συμπίεσης 14:1 και ο κατασκευαστής προτείνει βενζίνη 98 οκτανίων, είναι απαραίτητο να κινείται με καύσιμο περισσότερων οκτανίων για να μην προκύψουν τα προβλήματα που προαναφέραμε. Αξίζει να σημειώσουμε, επίσης, ότι σε αυτή την κατηγορία οχημάτων, σε περίπτωση που ανιχνευθεί βενζίνη λιγότερων οκτανίων, συχνά ενεργοποιείται αυτόματα η λειτουργία «safe» και ασφαλώς μειώνεται η απόδοση.
Τελικά τι να επιλέξω;
Ο κατασκευαστής γνωρίζει! Και τι σημαίνει αυτό; Ότι πρέπει να ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες του, τόσο σε ότι σχετίζεται με τη συντήρηση, όσο και σε ότι ισχύει για το καύσιμο. Έχετε αυτοκίνητο που στο «manual» αναγράφεται ότι ο κατασκευαστής προτείνει βενζίνη 95 οκτανίων; Ακολουθήστε αυτή την οδηγία. Ομοίως αν προτείνεται βενζίνη με υψηλότερο αριθμό οκτανίων. Σίγουρα θα ακούσετε από πολλούς τη φράση «βάζω 100άρα γιατί δεν είναι νοθευμένη», αλλά η περίπτωση των νοθευμένων καυσίμων και των επιπτώσεών τους στους κινητήρες είναι μια μεγάλη και τελείως διαφορετική συζήτηση.
