Πρόκειται για ένα φαινόμενο που το έχουμε παρατηρήσει άπαντες και το οποίο λαμβάνει χώρα μέσα στο καλοκαίρι: η άσφαλτος μπροστά από το αμάξι να γυαλίζει, σα να έχει πλημμυρίσει από νερά. Τι ισχύει όμως;
Είναι από τις περιπτώσεις που ο δρόμος γυαλίζει με τέτοιο τρόπο, που να φαίνεται σα να είναι πλημμυρισμένος ή σα να έχει πολλά νερά. Ωστόσο αυτή η εικόνα δε συνάδει με το κλίμα του καλοκαιριού, που ιδίως τις ηλιόλουστες ημέρες δε βλέπεις σταγόνα στην άσφαλτο που να πέφτει και να μην εξατμίζεται στη στιγμή.
¶λλωστε, πλησιάζοντας προς την τοποθεσία παρατηρούμε πως το «νερό» εξαφανίζεται, για να εμφανιστεί στο καπάκι λίγο παρακάτω. Τι συμβαίνει λοιπόν; Προφανώς, πρόκειται για ένα παραπλανητικό φαινόμενο, που αποδίδεται σε οφθαλμαπάτη.
Καθρεπτίζεται ο ουρανός
Το οπτικό αυτό φαινόμενο, κατά συνέπεια, που ο δρόμος γυαλίζει, δεν είναι τίποτε άλλο από τον αντικατοπτρισμό του ουρανού πάνω στην άσφαλτο. Συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα φαινόμενο που λαμβάνει χώρα επειδή ο αέρας πάνω από το έδαφος είναι κατά πολύ θερμότερος από ό,τι στα πιο ψηλά σημεία, με αποτέλεσμα η πυκνότητα να είναι διαφορετική.
Συνακόλουθα, το φως του ήλιου ακολουθεί ως φυσικό φαινόμενο την πιο σύντομη διαδρομή, «ταξιδεύοντας» μέσα στον αέρα, κάτι που συνεπάγεται πως ο δείκτης διάθλασής του θα αλλάξει μόλις βρεθεί στα θερμότερα και πιο αραιά στρώματα αέρα, διαφοροποιώντας έτσι και την κατεύθυνσή του. Έτσι, η πορεία αντί για κάθετη είναι καμπύλη, με άμεση συνέπεια εμείς να αντικρίζουμε ένα κομμάτι της αντανάκλασης του ουρανού πάνω στο δρόμο.
¶λλα φαινόμενα αντικατοπτρισμού
Τέτοιου είδους φαινόμενα, πάντως, δεν περιορίζονται μόνο στο δρόμο, αλλά επεκτείνονται και σε άλλα σημεία και περιοχές. Υπάρχει, για παράδειγμα, η οφθαλμαπάτη της ερήμου, όπου κάποιος μπορεί να νομίσει ότι αντικρίζει μια όαση νερού, ενώ επί της ουσίας υπάρχει μόνο άμμος.
Αντίστοιχα, υπάρχει και το εξής απλό πείραμα: αν βάλουμε ένα καλαμάκι μέσα σε ένα ποτήρι που περιλαμβάνει υγρό, θα παρατηρήσουμε πως πάνω στην επιφάνεια του υγρού το καλαμάκι φαίνεται σα να «τσακίζει». Προφανώς όμως δεν ισχύει κάτι τέτοιο, μιας και πρόκειται ξανά για αντικατοπτρισμό.
