Πεσμένες μεν οι πωλήσεις των συμβατικών Vans & φορτηγών στην ΕΕ, αλλά με ανοδικές τάσεις στα ηλεκτρικά.
Vans: Το πανευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο καθιστά απαραίτητα τα e-Vans.
Φορτηγά: Ο παράγοντας της αυτονομίας λειτουργεί ανασταλτικά, αλλά τα κίνητρα επιδότησης στοχεύουν σε αλλαγή του σκηνικού.
Πόσο game changer είναι το Euro 7;
Με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις αυτοκινητοβιομηχανίες να έχουν το βλέμμα τους σταθερά προσανατολισμένο στην ενεργειακή μετάβαση και στον περιορισμό του CO2, ο χώρος των εμπορευματικών μεταφορών αναπόφευκτα έρχεται αντιμέτωπος με νέες προκλήσεις όσον αφορά τόσο την αποδοτικότητα των οχημάτων, όσο και στο συνολικό κόστος ιδιοκτησίας (TCO) του κάθε στόλου.
Το αποτέλεσμα; Μια αγορά που έτσι κι αλλιώς αδυνατεί να μείνει ανεπηρέαστη από άλλους αστάθμητους παράγοντες - όπως είναι π.χ. οι διεθνείς στρατιωτικές συρράξεις, ο πληθωρισμός κ.ο.κ. -, θέλοντας και μη έρχεται αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις, οι οποίες εγείρουν διαφορετικά ζητήματα για κάθε πλευρά.
Για αρχή, αξίζει να σημειώσουμε εδώ πως, μολονότι οι πωλήσεις των νέων Vans & φορτηγών – σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κατασκευαστών Οχημάτων (ACEA) - για το πρώτο εξάμηνο του 2025 στην Ευρωπαϊκή Ένωση έπεσαν στα επίπεδα του 13,2% και του 15% αντίστοιχα (σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024), την ίδια στιγμή οι πανευρωπαϊκές πωλήσεις των ηλεκτρικών αυξήθηκαν σημαντικά.
Συγκεκριμένα, τα ηλεκτρικά Vans & φορτηγά ανέβασαν τα ποσοστά τους στα επίπεδα των 47% & 48% κατά αντιστοιχία - αν και βέβαια στο συνολικό μερίδιο αγοράς υπολείπονται ακόμη σημαντικά, μιας και μόλις το 1,8% των πρώτων και το 0,1% των δεύτερων που κυκλοφορούν στην ΕΕ είναι αμιγώς ηλεκτρικά.
Ακόμη καλύτερα, στην Ελλάδα η διαδικασία του εξηλεκτρισμού των επαγγελματικών οχημάτων ξεπερνά τον μέσο όρο της ΕΕ, μιας και οι νέες ταξινομήσεις ηλεκτρικών και υβριδικών – ηλεκτρικών αντιστοιχούν στο 16% επί του συνόλου των πωλήσεων, την ίδια ώρα που στην ΕΕ το ανάλογο νούμερο ανέρχεται στο 12,5%.
Για αυτό βέβαια ας όψεται και ο Εθνικός Κλιματικός Νόμος που επιβάλλει στις επιχειρήσεις από τα 4 νέα τους εταιρικά οχήματα να έχουν τουλάχιστον ένα ηλεκτρικό ή plug-in υβριδικό…
Vans: Το πανευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο καθιστά απαραίτητα τα e-Vans
Από εκεί και πέρα, είναι κοινώς αποδεκτό πως τα Vans αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της εφοδιαστικής αλυσίδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση - απαριθμώντας πάνω από 31 εκατομμύρια οχήματα στα γεωγραφικά όρια της «Γηραιάς Ηπείρου» - με έμφαση ιδίως στις ταχυμεταφορές και τις «last mile» παραδόσεις.
Αυτό, διότι συνδυάζουν στοιχεία όπως ταχύτητα, διαθεσιμότητα, ευελιξία, προσαρμοστικότητα & οικονομική αποδοτικότητα, γεγονός που – συνδυαστικά με τις περιβαλλοντικές προοπτικές τους – τούς επιτρέπει να έρχονται σε απόλυτη εναρμόνιση με τις σύγχρονες απαιτήσεις του καταναλωτικού κοινού (βλ. αστικοποίηση, ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου και ζήτηση για επείγουσες παραδόσεις).
Την ίδια ώρα όμως τα LCV έχουν να αντιμετωπίσουν και τις δικές τους προκλήσεις. Αυτό, διότι η ανάπτυξη νέων τάσεων & τεχνολογιών – προεξαρχόντων των ηλεκτρικών και υβριδικών συστημάτων κίνησης – αυξάνουν τη ζήτηση για μεταφορές υψηλής ποιότητας, αναγκάζοντας έτσι τους fleet managers να προσαρμοστούν άμεσα σε νέα δεδομένα.
Όχι πως κάτι τέτοιο είναι εύκολο, άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο μέσος όρος της ηλικίας των Vans στην ΕΕ ανέρχεται στα 12,5 χρόνια, πράγμα που σημαίνει πως ένα μεγάλο ποσοστό των LCVs που δραστηριοποιούνται στους δρόμους είναι μεταχειρισμένα…
Ωστόσο, αν και οι νέες ταξινομήσεις (όπως προαναφέρθηκε) δεν είναι ενθαρρυντικές για την Ευρώπη, το μόνο βέβαιο είναι ότι τα Vans καθιστούν τη μετάβαση σε βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις ευκολότερη εν συγκρίσει με τα φορτηγά – είτε λόγω του χαμηλότερου κόστους ιδιοκτησίας & συντήρησης σε σχέση με τα βαρέα επαγγελματικά είτε επειδή έχουν λιγότερο απαιτητικές υποδομές.
Ακόμη περισσότερο, οι αναλυτές φρονούν ότι τα ηλεκτρικά μοντέλα θα αντικαταστήσουν σταδιακά τα συμβατικά μοντέλα μέσα στα επόμενα χρόνια, ως άμεση συνέπεια του διεθνούς κανονιστικού πλαισίου (βλ. προδιαγραφές Euro 6 και προσεχώς Euro 7), αλλά και της θέσπισης ζωνών LEZ (για χαμηλές εκπομπές ρύπων) στα κέντρα αρκετών μεγάλων πόλεων.
Φορτηγά: Ο παράγοντας της αυτονομίας λειτουργεί ανασταλτικά, αλλά τα κίνητρα επιδότησης στοχεύουν σε αλλαγή του σκηνικού
Σε ό,τι έχει να κάνει με τα φορτηγά τώρα, γεγονός είναι πως
το σκέλος της αυτονομίας, καθώς και των ελλιπών υποδομών φόρτισης είναι οι βασικότεροι παράγοντες που «φρενάρουν» αρκετούς fleet managers από το να επιχειρήσουν την ενεργειακή μετάβαση.
Η απάντηση στον παραπάνω προβληματισμό; Από τη μια η παροχή κινήτρων,
μέσω επιδοτήσεων για την αντικατάσταση των παλαιών βαρέων επαγγελματικών οχημάτων με καινούργια ηλεκτρικά & από την άλλη
η ανάπτυξη υποδομών φόρτισης MCS - που συνδυαστικά με τις υποχρεωτικές στάσεις για ξεκούραση των οδηγών, θα επιτρέπουν την εξοικονόμηση πολύτιμου χρόνου.
Με τα μερίδια αγοράς των e-trucks εξάλλου διαρκώς να αυξάνονται πανευρωπαϊκά (στα επίπεδα του 48% όπως προαναφέρθηκε), αρκετές είναι παράλληλα οι έρευνες που δείχνουν ότι
με το σωστό προγραμματισμό στα δρομολόγια & στη φόρτιση ένα ηλεκτροκίνητο φορτηγό μπορεί να ανταποκριθεί αβίαστα στις απαιτήσεις μιας διαδρομής (σ.σ. έχει υπολογιστεί πως ένα ηλεκτρικό φορτηγό μπορεί με μια φόρτιση να καλύψει το 70% των διαδρομών που πραγματοποιούνται ήδη αυτή τη στιγμή στην ΕΕ).
Η παγίδα της υπόθεσης; Η αυξημένη αυτονομία έρχεται σε βάρος του ωφέλιμου φορτίου, εξαιτίας του μεγαλύτερου βάρους της μπαταρίας, γεγονός που ίσως εξαναγκάσει την εκάστοτε επιχείρηση να φέρει εις πέρας περισσότερα δρομολόγια (αν έχει μεγάλο μεταφορικό έργο)…
Πόσο game changer είναι το Euro 7;
Καταλήγοντας, με τον Euro 7 βρίσκεται προ των πυλών (βλ τέλη του 2026) και να φέρνει νέα δεδομένα στην αυτοκινητοβιομηχανία, αντιλαμβάνεται κανείς πως οι απαιτήσεις για ακόμη μεγαλύτερους περιορισμούς στις εκπομπές ρύπων είναι αδιαπραγμάτευτες.
Για αυτό άλλωστε, πέρα από τη μετάβαση σε εναλλακτικά καύσιμα, οι αυτοκινητοβιομηχανίες υιοθετούν καινοτόμες λύσεις ακόμη και σε συμβατικές γραμμές μετάδοσης κίνησης, που έχουν ως στόχο να περιορίσουν τόσο τους ρύπους όσο και την κατανάλωση καυσίμου – με επιπλέον παρεμβάσεις μάλιστα ακόμη και στα φρένα ή στα ελαστικά.
Θα έχει κάτι τέτοιο αντίκτυπο στις πωλήσεις των Vans ή των φορτηγών; Προφανώς και ναι! Η ανάγκη για οχήματα περισσότερο «οικολογικά» & με μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά στο νομικό πλαίσιο άλλωστε, αναπόφευκτα θα δώσει ώθηση στις τιμές της αγοράς προς τα πάνω.
Την ίδια ώρα όμως, δεδομένου πως ζούμε σε μια εποχή με πολλούς αστάθμητους παράγοντες, (βλ. εμπόλεμες συρράξεις, πληθωρισμός κ.α.) δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι όλες οι εταιρείες εμπορευματικών μεταφορών θα καταφέρουν να αντεπεξέλθουν οικονομικά σε μια τέτοια πρόκληση.
Στο δια ταύτα; Ακόμη και αν διεθνείς φορείς εντατικοποιήσουν τις πιέσεις τους για ενεργειακή μετάβαση, κανείς δεν είναι σε θέση να προβλέψει αν τα αντίστοιχα δεδομένα στις πωλήσεις των επαγγελματικών οχημάτων του χρόνου τέτοια εποχή θα είναι διαφορετικά…
