Ξέρεις από αναρτήσεις;
Τι είναι ανάρτηση; Ποιες είναι οι σημαντικότερες διατάξεις αναρτήσεων για τον πίσω άξονα του αυτοκινήτου; Συγκεντρώσαμε τις αρχιτεκτονικές που «αγάπησαν» οι αυτοκινητοβιομηχανίες και σας τις παρουσιάζουμε.
Ανεξάρτητες και μη ανεξάρτητες υλοποιήσεις
Όλα τα είδη των αναρτήσεων ταξινομούνται ή στην ομάδα των ανεξάρτητων ή στην ομάδα των μη ανεξάρτητων υλοποιήσεων. Σε ανεξάρτητες αναρτήσεις, η ταλάντωση στην οποία υπόκειται ο ένας τροχός, λόγω πχ μιας ανωμαλίας του οδοστρώματος, δεν μεταφέρεται στον συζυγή τροχό που βρίσκεται στην απέναντι πλευρά του άξονα. Οι πιο συχνές διατάξεις αναρτήσεων που ανήκουν στην πρώτη κατηγορία είναι τα γόνατα McPherson, οι αναρτήσεις πολλαπλών συνδέσμων και τα διπλά ψαλίδια. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει στις πιο «απλές» διατάξεις, που ανήκουν στις μη ανεξάρτητες υλοποιήσεις. Σε αυτή την περίπτωση, οι ταλαντώσεις μεταφέρονται και στον απέναντι τροχό με αποτέλεσμα να «θυσιάζεται» η άνεση των επιβατών και να παρατηρούνται αναπηδήσεις του πίσω μέρους, που επηρεάζουν τη δυναμική συμπεριφορά του οχήματος. Οι τύποι αναρτήσεων αυτής της ομάδας που συναντώνται πιο συχνά στους πίσω άξονες των αυτοκινήτων, είναι ο άκαμπτος και ημιάκαμπτος άξονας. Ας ξεκινήσουμε την ανάλυση από τις πιο απλές υλοποιήσεις, οι οποίες, ασφαλώς, είναι οι μη ανεξάρτητες.
Ακαμπτος άξονας: Μια αρχιτεκτονική από το μακρινό παρελθόν
Θα μπορούσαμε να μην τη συμπεριλάβουμε σε αυτό το άρθρο, μιας και δεν έχει καμία θέση στον κόσμο της σύγχρονης αυτοκίνησης, αλλά αποτελεί τη βάση για τη δημιουργία της ανάρτησης με ημιάκαμπτο άξονα που θα συναντήσουμε παρακάτω. Είναι η πιο απλή κατασκευαστικά ανάρτηση και η λιγότερο αποτελεσματική. Αποτελείται από έναν άξονα εγκάρσια τοποθετημένο, ο οποίος ενώνει τους δύο τροχούς και συνδέεται με το αμάξωμα συνήθως μέσω ελατηρίων ή φύλλων σούστας (ελάσματα υψηλής αντοχής). Σήμερα, άκαμπτο άξονα θα συναντήσουμε κυρίως σε αυτοκίνητα με εκτός δρόμου δυνατότητες, εκεί δηλαδή που η μεγάλη αντοχή είναι μέγιστη προτεραιότητα. Τρανό παράδειγμα είναι το Lada Niva, που στον πίσω άξονα χρησιμοποιείται αυτή η αρχιτεκτονική. Αξίζει να σημειώσουμε ότι αισθητή αναβάθμιση του άκαμπτου άξονα αποτελεί η διάταξη «de Dion», την οποία θα συναντήσουμε στο πίσω μέρος ενός Smart ForTwo, όπου το διαφορικό βρίσκεται πάνω στο αμάξωμα ώστε να μειωθεί το μη αναρτημένο βάρος και κατΆ επέκταση να βελτιωθεί η οδική συμπεριφορά.
Ημιάκαμπτος άξονας: Η «στάνταρ» επιλογή
Αποτελεί τη συχνότερη επιλογή των μηχανικών για τον πίσω άξονα σε αυτοκίνητα πόλης, μικρομεσαία και όχι μόνο. Ο λόγος που συναντάμε αυτή τη διάταξη σε πολλά μοντέλα της αγοράς είναι η κατασκευαστική απλότητα, οι μειωμένες ανάγκες χώρου και η ικανοποιητική οδική συμπεριφορά που προσφέρει. Αποτελείται από έναν εγκάρσια τοποθετημένο άξονα, ο οποίος στις άκρες του ενώνεται με δύο παράλληλους διαμήκεις βραχίονες. Πάνω σε αυτούς τους βραχίονες εδράζονται οι τροχοί. Η συγκεκριμένη διάταξη ανήκει ξεκάθαρα στην κατηγορία των μη ανεξάρτητων αρχιτεκτονικών. ΠαρΆ όλα αυτά, λόγω της ελαστικότητας του άξονα, οι μικρές ταλαντώσεις του ενός τροχού μπορεί να μην επηρεάσουν τη συμπεριφορά του απέναντι, με αποτέλεσμα πολλοί να χαρακτηρίζουν αυτή τη διάταξη ως ημιανεξάρτητη.
Ανάρτηση πολλαπλών συνδέσμων: «Το 10 το καλό»
Σε αυτοκίνητα κατηγορίας sedan, coupe, ή επιδόσεων, όπου η οδική συμπεριφορά είναι ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων, συνηθίζουν σήμερα οι κατασκευαστές να τοποθετούν στον πίσω άξονα ανάρτηση πολλαπλών συνδέσμων (multi-link). Πρόκειται για μία ανεξάρτητη διάταξη που δεν έχει συγκεκριμένη αρχιτεκτονική, αλλά πάντα οι βραχίονες είναι από τρεις έως πέντε. Μπορεί η σχεδιαστική της φιλοσοφία να έχει απαιτήσεις χωροταξικά και να ανεβάζει το κόστος, αλλά η διαφορά στο «στήσιμο» του αυτοκινήτου είναι εντυπωσιακή. Αξίζει να σημειώσουμε ότι πολλές εταιρείες εξοπλίζουν τα ίδια μοντέλα με ανάρτηση ημιάκαμπτου άξονα στις «απλές» εκδόσεις και πολλαπλών συνδέσμων στις ακριβότερες. Κάτι τέτοιο συναντάμε στο νέο Audi Q2, όπου οι απλές εκδόσεις έχουν ημιάκαμπτο άξονα, ενώ οι εκδόσεις που εξοπλίζονται με σύστημα «quattro» διαθέτουν διάταξη πολλαπλών συνδέσμων στον πίσω άξονα.
Διπλά ψαλίδια: Με F1 καταβολές
Στην κορυφή της πυραμίδας των αρχιτεκτονικών ανάρτησης του πίσω άξονα βρίσκονται τα διπλά ψαλίδια, διάταξη που συναντάμε σε κορυφαία supercars, όπως η Mercedes-AMG GT. Στον κάθε τροχό τοποθετούνται δύο ανισομεγέθεις βραχίονες, ένας στο πάνω κι ένας στο κάτω μέρος, που σχεδιαστικά μοιάζουν με το ελληνικό κεφαλαίο λάμδα (Λ) και συνδέονται αρθρωτά με το πλαίσιο του αυτοκινήτου. Η οδική συμπεριφορά απογειώνεται, το βάρος μειώνεται αισθητά και δεν είναι τυχαίο ότι αυτό το είδος ανάρτησης χρησιμοποιείται και στα μονοθέσια της Formula 1. Αρνητικό είναι το γεγονός ότι απαιτείται αρκετός χώρος για τέτοιου είδους κατασκευές, ενώ επίσης η πολυπλοκότητα της δομής ανεβάζει αισθητά το κόστος.