Κίνδυνος-θάνατος τα φθαρμένα ελαστικά

Δοκιμάζουμε το φρενάρισμα με καινούργια και φθαρμένα λάστιχα αποδεικνύοντας στην πράξη τον κίνδυνο, που εγκυμονεί -πρωτίστως για τη ζωή και δευτερευόντως για την τσέπη- η οδήγηση με ελαστικά, που έχουν «φάει τα ψωμιά» τους.

Όσο κλισέ και αν διαβάζεται, η ουσία είναι πως «τα ελαστικά είναι το μόνο σημείο επαφής κάθε οχήματος με τον δρόμο». Αυτομάτως λοιπόν καταλαβαίνει κανείς πως η ασφάλεια οδηγού και επιβατών είναι άμεσα εξαρτώμενη από τα μαγικά αυτά μαύρα δαχτυλίδια, που περιβάλλουν τις ζάντες των οχημάτων μας. Και όχι μόνο των επιβατών του δικού μας οχήματος, αλλά και των άλλων εποχούμενων ή πεζών, που κινούνται γύρω μας. Ποτέ δεν ξέρουμε πότε θα εμφανιστεί ο κίνδυνος και πότε θα χρειαστεί ένα φρενάρισμα πανικού. Για να λειτουργήσουν σωστά τα ελαστικά, στη μορφή που τα ξέρουμε σήμερα τουλάχιστον, χρειάζονται δύο πράγματα: πέλμα με μπόλικο «ψωμί» και σωστή πίεση αέρα. Όσο πιο κοντά στο βέλτιστο σημείο είναι αυτοί οι δύο παράγοντες, τόσο πιο σωστή είναι η συμπεριφορά ενός ελαστικού. Για τη σημασία των πιέσεων των ελαστικών είχαμε κάνει μεγάλη δοκιμή στο τεύχος 50/2015, όπου είχαμε διαπιστώσει πως με 0,5 bar μειωμένη πίεση η απόσταση φρεναρίσματος αυξάνεται έως 3,1 μ. και η κατανάλωση έως 20%! Σήμερα ερχόμαστε για να ρίξουμε φως στον παράγοντα «φθορά». Σύμφωνα με έρευνες, το 20% των ελαστικών που κυκλοφορούν στο δρόμο είναι φθαρμένα, κάτω από το πανευρωπαϊκό ελάχιστο όριο βάθους πέλματος, το οποίο ορίζεται στα 1,6 χλστ.

Κοινοποίησέ το »

Πως κάναμε τις δοκιμές

Το μοντέλο της δοκιμής ήταν το Citroen C4 1,2 PureTech 130 PS.

Ιδιαίτερη προσοχή στις πιέσεις των ελαστικών δώσαμε κατά τη διάρκεια της μεγάλης δοκιμής ασφάλειας, που πραγματοποιήσαμε.

• 
• 
• 
• 

Όταν το πέλμα του ελαστικού φθείρεται, χάνει την ικανότητα πρόσφυσης στο δρόμο με αποτέλεσμα να αυξάνονται δραματικά οι αποστάσεις ακινητοποίησης. Το αποδεικνύουμε!

Έως 10 μ. μεγαλώνει η απόσταση φρεναρίσματος, σε γλιστερή άσφαλτο!

Οι μετρήσεις μας με σχεδόν καινούργια ελαστικά (βάθος πέλματος 7 χλστ.) έδειξαν πως για την πλήρη ακινητοποίηση από τα 100 χλμ./ώρα απαιτούνται 36,2μ. Στις ίδιες συνθήκες, με τα ίδια ελαστικά, αλλά βάθος πέλματος 4,0 χλστ. η μέση απόσταση ακινητοποίησης αυξήθηκε κατά 4,2 μέτρα, φθάνοντας στα 40,4 μ. (αύξηση 10,4%). Όταν μετρήσαμε το φρενάρισμα με ελαστικά στο νόμιμο όριο σοκαριστήκαμε διαπιστώνοντας πως η απόσταση ακινητοποίησης είχε αυξηθεί ακόμη 5,4 μ. φτάνοντας στα 45,8! Σε σχέση με την αρχική μέτρηση μιλάμε για αύξηση απόστασης κατά 9,6 μέτρα (αύξηση 21%). Μπορείτε να φανταστείτε τις συνέπειες σε περίπτωση φρεναρίσματος πανικού. Μετρήσαμε τις επιδόσεις φρεναρίσματος και σε γλιστερή άσφαλτο με μειωμένο συντελεστή τριβής. Η απόσταση φρεναρίσματος με καλά ελαστικά ήταν 37,4 μ. για να ανεβεί στα 43,2 μ. (βάθος πέλματος 4 χλστ.) και να κορυφωθεί στα 47,4 μ. (βάθος πέλματος 1,6 χλστ.).

Τι γίνεται σε ταχύτητες πόλης;

Δεν φρενάρουμε καθημερινά από τα 100 χλμ./ώρα μιας και κινούμαστε ως επί το πλείστον σε αστικές συνθήκες. Έτσι μετρήσαμε τις επιδόσεις ακινητοποίησης από τα 50 χλμ./ώρα. Οι διαφορές και εδώ ήταν αισθητές, τόσο στην καλή, όσο και στην γλιστερή άσφαλτο. Σε γλιστερή άσφαλτο από τα 9,8 μ. για την ακινητοποίηση από τα 50 χλμ./ώρα με καλά ελαστικά φτάσαμε στα 11,4 μ. με ελαστικά στο όριο της νομιμότητας. Και αν τα 1,6 μ. σας φαίνονται λίγα, αναλογιστείτε πως αυτό είναι το μήκος του καπό ενός μέσου αυτοκινήτου σήμερα…

Επηρεάζει η ημερομηνία κατασκευής την ποιότητα ενός ελαστικού;

Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως η ποιότητα ενός ελαστικού δεν επηρεάζεται τόσο από την ημερομηνία παραγωγής του, όσοι από τη σωστή αποθήκευση σε σκοτεινό και δροσερό μέρος (έως 3 χρόνια). Καλό θα ήταν πάντως να επιλέξει κανείς ελαστικά, που έχουν παραχθεί τους τελευταίους 10-12 μήνες.

Θέλουμε περισσότερα μέτρα να σταματήσουμε, όταν είμαστε φορτωμένοι

Για τις μετρήσεις με βάρος 350 κιλών επιστρατεύσαμε τον «Λυκούργο» το ειδικό μηχανισμό για τις μετρήσεις χώρων (75 κιλά) και συμπληρώσαμε το βάρος του οδηγού με σακιά γεμάτα άμμο.

Αποδείξαμε στην πράξη τον κίνδυνο που συνεπάγεται η κυκλοφορία με φθαρμένα ελαστικά.

Εμφανής και με το μάτι η φθορά των ελαστικών με βάθος πέλματος 1,6 χλστ. Μέχρι πριν μια βδομάδα κάποιος κυκλοφορούσε με αυτά στο δρόμο! Στην Ελλάδα περνάς ΚΤΕΟ! Έλεος!

• 
• 
• 
• 
• 

Μετρήσαμε τις επιδόσεις φρεναρίσματος σε καλή άσφαλτο με καλά ελαστικά και βάρος 350 κιλών (4 επιβάτες+αποσκευές). Όπως φαίνεται στο σχετικό διάδραμα και εδώ είχαμε αύξηση στο φρενάρισμα, σε σχέση με τις αντίστοιχες επιδόσεις χωρίς φορτίο. Μπορείτε να φανταστείτε τι γίνεται λοιπόν όταν φρενάρει κανείς φορτωμένος, με χάλια ελαστικά σε γλιστερή άσφαλτο…

Επηρεάζεται αισθητά και η οδική συμπεριφορά

Δεν είναι μόνο το φρενάρισμα και η συνεχής εμπλοκή του ABS, που επηρεάστηκε από την φθορά των ελαστικών, αλλά και όλη η δυναμική συμπεριφορά του αυτοκινήτου. Και δεν μιλάμε μόνο για την αισθητή μείωση του κρατήματος και την αύξηση της υποστροφής στις στροφές, αλλά και για έντονη τάση του τιμονιού να «ψαρεύει» στις απότομες επιταχύνσεις. Και όλα αυτά σε στεγνή άσφαλτο. Φανταστείτε στο βρεγμένο…

Μεγαλύτερες διαφορές στο βρεγμένο

Δοκιμές που έχουν πραγματοποιηθεί από την ένωση ερευνών της αυτοκινητοβιομηχανίας (Motor Industry Research Association, MIRA) επάνω σε τέσσερα διαφορετικά αυτοκίνητα που κινούνται με 80 χλμ./ώρα σε βρεγμένο δρόμο και με τρία διαφορετικά βάθη πέλματος κατέδειξαν ακόμη μεγαλύτερες διαφορές στο φρενάρισμα, όπως μπορείτε να δείτε και στο παρακάτω γράφημα.

Τι ισχύει με τις ασφαλιστικές;

Ακόμη και αν δεν φταίει κανείς σε κάποιο ατύχημα και αποδειχθεί πως τα ελαστικά του δεν ήταν νόμιμα, τότε η ασφαλιστικές εταιρείες μπορεί να ζητήσουν συνυπαιτιότητα. Λογικό, αφού με καλά ελαστικά το φρενάρισμα θα ήταν καλύτερο και θα μπορούσε πιθανότητα να είχε αποφευχθεί η σύγκρουση… Σκεφτείτε τις συνέπειες σε περίπτωση σωματικών βλαβών…

Πως να διαλέξεις ελαστικά

Η αγορά είναι γεμάτη από διάφορα είδη ελαστικών, τα οποία απευθύνονται σε παντός τύπου οχήματα, αλλά και είναι ανάλογα με τις απαιτήσεις του καταναλωτή. Έπειτα, θα πρέπει το ελαστικό αυτό να καλύπτει τις απαιτήσεις μας, ανάλογα με το έδαφος στο οποίο κινούμαστε συνήθως. Ας δούμε όμως, πιο συγκεκριμένα, ποιες είναι οι κατηγορίες.

• Θερινά ελαστικά

• Χειμερινά ελαστικά

• Ελαστικά για 4x4 και SUV

• Run Flat Ελαστικά, που αν σκάσουν δεν δίνουν τη δυνατότητα στον οδηγό να κινηθεί χωρίς ρεζέρβα

Για σχεδόν κάθε κατηγορία υπάρχουν premium, μεσαίες και budget (οικονομικές) επιλογές. Αφού επιλέξετε κατηγορία, δείτε ποιες είναι οι προτεραιότητές σας: Το κράτημα; Η χαμηλή κατανάλωση καυσίμου; Η άνεση; Η μεγάλη χιλιομετρική απόδοση; Ακολουθείτε τις συμβουλές των ειδικών και μην κάνετε του κεφαλιού σας. 

Από την 1η Νοεμβρίου 2012 όλα τα καινούργια ελαστικά φέρουν ετικέτα, η οποία αναγράφει την επίδοση των ελαστικών σε 3 κατηγορίες: ενεργειακή απόδοση, πρόσφυση στο βρεγμένο και επίπεδο θορύβου. Η κλίμακα επιδόσεων ξεκινάει από το Α (πράσινο) και φτάνει μέχρι το G (κόκκινο). 

Χρειάζεται προσοχή όταν κανείς επιλέγει ελαστικά άλλης διάστασης από αυτά του κατασκευαστή μιας και δεν πρέπει να αλλάζει η συνολική περίμετρος του τροχού. Μικρότερη περίμετρος θα κοντύνει το τελικό βήμα, δίνοντας την αίσθηση καλύτερης επιτάχυνσης, αλλά αυξάνοντας την κατανάλωση. Μεγαλύτερο βήμα θα αμβλύνει τις επιταχύνσεις. 

Οι κατασκευαστές των αυτοκινήτων έχουν δοκιμάσει πολλές επιλογές πριν πάρουν την τελική απόφαση για τη διάσταση των ελαστικών ενός αυτοκινήτου, η οποία αποτελεί τη χρυσή τομή ανάμεσα σε κράτημα, άνεση και κατανάλωση.

Τι γίνεται αν έχουμε ξεφούσκωτα λάστιχα;

Η επιλογή μεταχειρισμένων ελαστικών χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή μιας και κρύβει παγίδες, που δεν είναι πάντα ορατές με την πρώτη ματιά.

Το ειδικό όργανο του AutoΤρίτη μετράει γρήγορα και εύκολα τη φθορά του ελαστικού.

• 
• 
• 

Δοκιμάσαμε 3 αυτοκίνητα 

> με κανονικές πιέσεις στα λάστιχα

> με 0,3 bar λιγότερο (63% των αυτοκινήτων κυκλοφορούν έτσι)

> με 0,5 bar λιγότερο (17,5% των αυτοκινήτων κυκλοφορούν έτσι)

Όσο λιγότερη πίεση υπάρχει, τόσο μικρότερη επιφάνεια επαφής διαθέτει το ελαστικό με το οδόστρωμα γεγονός που επηρεάζει καθοριστικά την ακινητοποίηση του οχήματος. Γενικά, χάνεται το μισό του εμβαδού της επιφάνειας επαφής του ελαστικού, για κάθε 0,5 bar που μειώνεται η πίεση του ελαστικού. Πόσες φορές μερικά εκατοστά μας έσωσαν από ένα ατύχημα; Φανταστείτε τι θα συμβεί όταν η απόσταση φρεναρίσματος αυξηθεί έως και 3,1 μ. Και καλά για τις υλικές ζημιές. Φανταστείτε να πεταχτεί ένα παιδί και να χρειαστεί να φρενάρετε. Απλά αν με την κανονική πίεση στα ελαστικά το παιδί θα είχε σωθεί, με τις λάθος θα φρενάρατε από 70 εκατοστά έως και 3,1 μέτρα παραπάνω με αποτέλεσμα τον σίγουρο τραυματισμό του (στην καλύτερη περίπτωση). Όλα αυτά είναι μετρήσιμα και καταγράφηκαν από τα ηλεκτρονικά μας όργανα. Στις μετρήσεις φρεναρίσματος έγινε, όπως και στις κανονικές μας μετρήσεις, από ένα σετ 4 επαναλήψεων φρεναρίσματος από τα 100 χλμ./ώρα μέχρι πλήρη στάση. Αυτό έγινε για κάθε πίεση ελαστικών (κανονική, -0,3 bar και -0,5 bar) και η εξαγωγή των αποτελεσμάτων έδωσε σοκαριστικά αποτελέσματα.

Προσοχή στα μεταχειρισμένα ελαστικά!

Λόγω της δυσμενούς οικονομικής κατάστασης στη χώρα μας έχουν γίνει «της μόδας» τα μεταχειρισμένα ελαστικά. Μάλιστα υπάρχουν μαγαζιά που ασχολούνται αποκλειστικά με το συγκεκριμένο εμπόριο. Η τοποθέτηση μεταχειρισμένου ελαστικού απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή μιας και η φθορά δεν έχει να κάνει μόνο με το βάθος του πέλματος, που είναι άμεσα αντιληπτή. Χτυπήματα, έκθεση σε ακραίες θερμοκρασίες και χρόνος επηρεάζουν άμεσα τη σωστή λειτουργία των ελαστικών και κατά συνέπεια την ασφάλεια. Ας έχει κανείς στο πίσω μέρους του μυαλού του πως υπάρχουν και παράνομες πρακτικές για να κάνουν μεταχειρισμένα ελαστικά να δείχνουν όσο το δυνατόν πιο καινούργια: Κάποιοι αγοράζουν σε τιμές-χώμα παλιά λάστιχα και αφαιρώντας ολόκληρες λωρίδες από τα κεντρικά αυλάκια βαθαίνουν το πέλμα, ενώ με ειδικό εργαλείο κάνουν νέες χαράξεις στα πλαϊνά τοιχώματα και τα βάφουν σαν τις αρβύλες στο στρατό!

Επιπτώσεις και στην τσέπη

Η χαμηλή πίεση του αέρα επηρεάζει αρνητικά την αντίσταση κύλισης του ελαστικού με άμεση συνέπεια την επιβάρυνση της κατανάλωσης και των εκπομπών CO2. Οι μετρήσεις μας με μειωμένη κατά 0,5 bar πίεσης του αέρα έδειξαν αύξηση της μέσης τιμής στην κατανάλωση έως και 1,6 λτ./100 χλμ. (Nissan Qashqai 1,2T), που μεταφράζεται σε 4 και πλέον γεμίσματα το χρόνο πεταμένα στον… αέρα. 

Στο πετρελαιοκίνητο Opel Astra η αύξηση ήταν 1,1 λτ./100 χλμ. και στο VW Polo 1,0 TSI Bluemotion 1,2 λτ./100 χλμ.

Πως τσεκάρω τα ελαστικά μου;

Χάρη στο ειδικό όργανο, που σας προσφέρει το AutoΤρίτη, ο έλεγχος της φθοράς των ελαστικών δεν μπορεί να γίνει πιο εύκολος: Βάζοντας το κοίλο μέρος του οργάνου σε ένα από τα κεντρικά αυλάκια, που υπάρχουν στην περιοχή που καλύπτει τα 3/4 του πέλματος θα φαίνεται το πράσινο, το κίτρινο ή το κόκκινο χρώμα και έτσι θα γνωρίζει κανείς αν η φθορά του ελαστικού είναι λίγη, μέτρια ή οριστική αντίστοιχα. Εκτός από το βάθος, αναζητήστε κοψίματα στο πέλμα ή τα πλαϊνά, εξογκώματα στα πλαϊνά, πετραδάκια και ξένα σώματα παγιδευμένα μέσα στα αυλάκια του πέλματος (τα οποία θα πρέπει να αφαιρεθούν). Σκόπιμο θα ήταν να καθαρίσετε τις βαλβίδες και να τις ελέγξετε για διαρροές. Αντικαταστήστε τα καπάκια βαλβίδων που έχουν χαθεί. Ελέγξτε εάν η φθορά των ελαστικών είναι ομοιόμορφη. Εάν παρουσιάζουν ενδείξεις φθοράς μόνο κατά μήκος της μίας πλευράς. αυτό ενδέχεται να αποτελεί ένδειξη έλλειψης ευθυγράμμισης. Εάν αισθάνεστε κραδασμούς, κοσκίνισμα στο τιμόνι ή διαπιστώσετε ότι τα ελαστικά σας είναι φθαρμένα, συνιστούμε να κάνετε ζυγοστάθμιση των εμπρός τροχών.

10 tips για σωστά ελαστικά

1Τα ελαστικά πρέπει να αντικαθίστανται προληπτικά όταν το πέλμα έχει «πέσει» κάτω από τα 3,0 χλστ. και υποχρεωτικά μέχρι τους δείκτες φθοράς πέλματος. 

2 Οι πιέσεις θα πρέπει να ελέγχονται τουλάχιστον κάθε 15 μέρες και όταν τα ελαστικά είναι ΚΡΥΑ (έχοντας διανύσει λιγότερα από 3 χλμ.). Όταν τα ελαστικά είναι ζεστά από την οδήγηση, η πίεση φυσιολογικά αυξάνεται πάνω από τις συνιστώμενες κρύες πιέσεις. 

3 Έλεγξε την ευθυγράμμιση του αυτοκινήτου κατά περιόδους. Κακή ευθυγράμμιση φθείρει τα ελαστικά. 

4 Ζυγοστάθμισε τα ελαστικά κατά περιόδους ή απλά όταν υπάρχει κραδασμός. Ένα πέσιμο σε λακκούβα με ταχύτητα μπορεί να χαλάσει τη ζυγοστάθμιση.

5 Όταν υπάρξει σύγκρουση και διάτρηση του ελαστικού, έλεγξε και το εσωτερικό πλέγμα του (ο έλεγχος αυτός γίνεται από ειδικό). 

6 Συμμορφώσου με τον κωδικό ταχύτητας και το δείκτη φορτίου κάθε ελαστικού. 

7 Καλό είναι τα χειμερινά ελαστικά να τοποθετούνται σε πλήρη σετ (4άδα). 

8 Το επιθετικό στυλ οδήγησης και η ταχύτητα επηρεάζουν άμεσα τη διάρκεια ζωής των ελαστικών. 

9 Μη διστάσεις να ζητήσεις από έναν πεπειραμένο μηχανικό να ελέγξει τη γενική κατάσταση των ελαστικών του αυτοκινήτου σου

10 Μην λησμονείς τη ρεζέρβα και να την έχεις πάντα σε άριστη κατάσταση.

Πότε αλλάζω λάστιχα;

• 
• 

Προληπτικά τα ελαστικά πρέπει να αλλάζονται μόλις το βάθος πέλματος πέσει κάτω από τα 4 χλστ. και υποχρεωτικά από το νόμο μόλις φτάσει στο 1,6 χλστ. Προσοχή: ένα ελαστικό 6 ετών με βάθος πέλματος 6 χλστ. δεν είναι κατΆ ανάγκη και καλό. Σε γενικές γραμμές η αλλαγή των ελαστικών πρέπει να γίνεται κάθε 40.000 χλμ. ή εναλλακτικά κάθε 3 χρόνια. Δεν υπάρχει σωστή ή λάθος εποχή για αλλαγή ελαστικού. Όταν φθείρονται τότε αυτά πρέπει να αντικαθιστώνται. 

Το χειμώνα το βρεγμένο οδόστρωμα μπορεί να επιφέρει υδρολίσθηση λόγω της αργής απαγωγής του νερού σε ένα φθαρμένο ελαστικό με μικρές αυλακώσεις. Το καλοκαίρι η υψηλή θερμοκρασία του οδοστρώματος «στεγνώνει» το ελαστικό και επηρεάζει σημαντικά την πρόσφυση.

Στην Αγγλία, το πρόστιμο είναι 2.500 λίρες (για κάθε φθαρμένο λάστιχο!)

Στην Ελλάδα το πρόστιμο είναι 80 ευρώ (μόνο για τα επαγγελματικά)

Πως να «διαβάσετε» το ελαστικό

Ευχαριστούμε τα καταστήματα ελαστικών Tsakalos Team και Mέμμος για τα φθαρμένα ελαστικά που μας παρείχαν.

• 
• 

Στο προφίλ ενός ελαστικού υπάρχουν αρκετές ενδείξεις και πολλά νούμερα που μαρτυρούν αρκετά «μυστικά» για την ποιότητα, την ηλικία και την αντοχή του ελαστικού. Σας μεταφράζουμε λοιπόν τις άγνωστες αυτές λέξεις, ώστε να γνωρίζετε τα πάντα για τα «πατούμενά» σας.

1. MAX PRESS: Ένδειξη μέγιστης πίεσης

2. MAX LOAD: Ένδειξη μέγιστου φορτίου σύμφωνα με το DOT (Υπ. Μεταφορών Η.Π.Α.)

3. TREADWEAR: Δείκτης φθοράς

4. TRACTION: Δείκτης πρόσφυσης

5. TEMPERATURE: Δείκτης αποβολής θερμότητας.

6. 215: Πλάτος πέλματος σε χλστ.

7. 65: Ύψος προφίλ ελαστικού (Ποσοστό αναλογίας του μεγέθους του πλαϊνού τμήματος, δια του πλάτους του πέλματος επί τοις εκατό).

8. R (Radial): Τύπος ελαστικού (κατασκευή με ακτινωτά λινά)

9. 15: Διάμετρος ζάντας σε ίντσες

10. 96: Δείκτης φορτίου

11. V: Δείκτης Ταχύτητας