Μπορεί τα ελαφρά επαγγελματικά που κινούνται με εναλλακτικά καύσιμα να αυξήθηκαν μέσα στο 2020 στην ΕΕ, αλλά η απόλυτη κυριαρχία του diesel διατηρείται. Ποια η κατάσταση στην Ευρώπη αλλά και τη χώρα μας;
Το 2020, το πετρέλαιο παρέμεινε με μεγάλη διαφορά το πιο δημοφιλές καύσιμο για τα νέα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα της ΕΕ, καθώς το 92,4% από τα συνολικά 1.329.718 Van που ταξινομήθηκαν έφεραν diesel κινητήρες. Το παραπάνω, συνιστά μια πτώση της τάξης του 17,2%, καθώς λόγω πανδημίας οι πωλήσεις των πετρελαιοκίνητων οχημάτων συρρικνώθηκαν, σε σχέση με τα 1.605.325 που είχαν πουληθεί το 2019. Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως πτώση υπήρξε και στις 27 χώρες της ΕΕ, αλλά παρόλα αυτά το μερίδιο ανέβηκε από το 91,7% του 2019.
Ακόμα μεγαλύτερη ήταν η πτώση (-45,4%) που σημειώθηκε στα LCV που εξοπλίζονται με κινητήρες βενζίνης, καθώς το 2020 ταξινομήθηκαν 49.056 μονάδες, σχεδόν οι μισές συγκριτικά με τις 89.925 του 2019. Με εξαίρεση τη Λετονία, σε όλες τις υπόλοιπες αγορές οι πωλήσεις των εν λόγω οχημάτων μειώθηκαν και έτσι, από το 5,1% της αγοράς που κατείχαν το 2019, τα βενζινοκίνητα Van πέρυσι περιορίστηκαν στο 3,4%.
Παρά τις δυσκολίες που προκάλεσε την περασμένη χρονιά ο κορονοϊός, οι πωλήσεις των ηλεκτρικά φορτιζόμενων LCV και των απλών υβριδικών αυξήθηκαν, τόσο σε απόλυτα νούμερα όσο και σε ότι αφορά στο μερίδιο αγοράς. Αναλυτικότερα, τα ηλεκτρικά φορτιζόμενα (ECVs: Electrically Chargeable Vehicles) οχήματα, δηλαδή τα αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα μπαταρίας (BEVs), τα υβριδικά που φορτίζουν τις μπαταρίες τους στην πρίζα (Plug-in hybrids ή PHEVs) και τα υδρογονοκίνητα οχήματα με κυψέλες καυσίμων (Fuel-Cell Vehicles ή FCEVs), αύξησαν το μερίδιό τους από το 1,3% του 2019 στο 2,0%, καθώς από τις 22.668 ταξινομήσεις πέρυσι ανέβηκαν στις 28.597 (αύξηση 26,2%). Αξίζει να σημειωθεί, βέβαια, πως πάνω από το 60% των πιο πάνω οχημάτων κατευθύνθηκε προς δύο χώρες, με τη Γαλλία να εμφανίζει 9.209 πωλήσεις και τη Γερμανία 8.830.
Ομοίως, τα «απλά» υβριδικά που συνηθίζουμε να αποκαλούμε «HEVs» (Hybrid Electric Vehicles), όπως και τα λεγόμενα «ήπια» υβριδικά, όλα αυτά τα εξηλεκτρισμένα οχήματα δηλαδή που δεν μπαίνουν στην πρίζα, από τις 4.617 πωλήσεις πρόπερσι, το 2020 εκτοξεύθηκαν στις 12.698, μια επίδοση που συνιστά μια αύξηση της τάξης του 175%! Ο τριπλασιασμός των ταξινομήσεων αντικατοπτρίζεται και στο μερίδιο αγοράς, καθώς από το 0,3% του 2019, το 2020 κατέλαβαν το 0,9% της πίτας των πωλήσεων.
Σε ό,τι αφορά στα οχήματα εναλλακτικών καυσίμων (φυσικό αέριο, υγραέριο και βιοκαύσιμα), τα οποία είναι γνωστά και ως «APVs» (Alternatively Powered Vehicles), αυτά σημείωσαν μια πτώση της τάξης του 29,5%, καθώς από τις 27.423 ταξινομήσεις του 2019 πέρυσι έπεσαν στις 19.346, χάνοντας έδαφος από τα ηλεκτρικά οχήματα. Το παραπάνω αποδίδεται στο γεγονός πως στις δύο μεγαλύτερες αγορές υπήρξε μείωση, με την Ιταλία να πέφτει κατά 28,7% και την Ισπανία κατά 53,2%. Κάπως έτσι, το μερίδιο αγοράς έπεσε από το 1,6% του 2019 στο 1,3% του 2020.
Η ελληνική πραγματικότητα
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), οι ταξινομήσεις πετρελαιοκίνητων LCV έπεσαν κατά 14,7% το 2020, καθώς από τις 7.384 μονάδες του 2019 πέρυσι περιοριστήκαμε στις 6.301, με τα εν λόγω οχήματα να καταλαμβάνουν μερίδιο αγοράς της τάξης του 91,8%. Μικρότερη σε σχέση με αυτή της ΕΕ ήταν η πτώση στα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα βενζίνης, καθώς από τα 397 του 2019 πέσαμε στα 343 (-13,6%), με τα συγκεκριμένα οχήματα να αφορούν στο 5% της αγοράς.
Ακολούθησαν τα APV οχήματα με 183 ταξινομήσεις, πέντε περισσότερες από ότι το 2019 (+2,8%), καταλαμβάνοντας μερίδιο 2,7% από τη συνολική πίτα των πωλήσεων. Σειρά είχαν τα υβριδικά LCV με μερίδιο 0,3%, καθώς από τις μόλις 2 μονάδες του 2019 πέρυσι είχαμε 24, μια επίδοση που συνιστά αύξηση κατά 1.100%! Μπορεί τα ηλεκτρικά φορτιζόμενα οχήματα να είναι τρίτα κατά σειρά δημοφιλίας στην ΕΕ, ωστόσο στη χώρα μας κατέλαβαν την τελευταία θέση με μερίδιο μόλις 0,2%. Παρόλα αυτά, υπήρξε και στην Ελλάδα μια σεβαστή πρόοδος της τάξης του 27,3%, καθώς από τις 11 μονάδες του 2019 το 2020 ανεβήκαμε στις 14.
Χρειάζεται ακόμα πολλή δουλειά
Το μόνο σίγουρο είναι πως χρειάζεται να γίνει ακόμα πολύ δουλειά, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά σε όλη την Ευρώπη -όπως και στον υπόλοιπο πλανήτη- για να μιλήσουμε για μία μετάβαση από τα συμβατικής τεχνολογίας οχήματα, σε αυτά που δεν θα εκπέμπουν ρύπους. Είμαστε ήδη στο 2021 και τα diesel επαγγελματικά οχήματα καταλαμβάνουν μερίδιο άνω του 92,4%, το οποίο μάλιστα ανέβηκε σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Επιπλέον, αυτό το ποσοστό αφορά στα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα μεικτού βάρους 3,5 τόνων, ενώ στα βαρύτερα φορτηγά η κυριαρχία του πετρελαίου είναι ακόμα πιο καθολική.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ACEA, το 96,5% των φορτηγών που ταξινομήθηκε πέρυσι στην ΕΕ έφερε κινητήρα diesel και μόλις το 2,9% διέθετε κινητήρα εναλλακτικών καυσίμων, με τις υπόλοιπες κατηγορίες να εμφανίζουν απειροελάχιστα ποσοστά (0,4% τα ηλεκτρικά φορτιζόμενα και από 0,1% τα υβριδικά και τα βενζινοκίνητα).
Όλα τα παραπάνω στοιχεία, δείχνουν ξεκάθαρα πως στην Ευρώπη πρέπει να διανυθεί ακόμα πολύς δρόμος, μέχρι τα επαγγελματικά οχήματα εναλλακτικών καυσίμων να καταλάβουν σημαντικό μερίδιο αγοράς και να βοηθήσουν στον περιορισμό των εκπομπών άνθρακα από τις οδικές μεταφορές. Παράλληλα, χρειάζεται να υπάρξουν σημαντικές ενισχύσεις στις υποδομές, ώστε τα εν λόγω οχήματα να βρίσκουν εύκολα σταθμούς φόρτισης για τις μπαταρίες τους και σημεία ανεφοδιασμού με υδρογόνο, φυσικό αέριο κτλ. Σημειώνεται, πως όποια πρόοδος έχει υπάρξει είναι ακόμα στην αρχή της και αφορά κυρίως στις ισχυρές αγορές της Ευρώπης, οι οποίες απορροφούν τη συντριπτική πλειοψηφία των πιο καθαρών οχημάτων.