-Η αστάθεια στην οικονομία & το κόστος στα καύσιμα, αντιμετωπίζονται με προνοητικότητα
-Κίνητρα, η απάντηση στην έλλειψη οδηγών & στην ενεργειακή μετάβαση
-Χώροι στάθμευσης & πολεοδομικός σχεδιασμός, βάζουν τα κράτη στην εξίσωση
Από τον Covid-19 μέχρι τα σκαμπανεβάσματα της εφοδιαστικής αλυσίδας και από την κρίση του κόστους ζωής μέχρι τον πληθωρισμό και τα αυξανόμενα επιτόκια, ένα πράγμα είναι σίγουρο: οι όποιες εξελίξεις στην οικονομία επηρεάζουν άμεσα και σε συντριπτικό βαθμό τον χώρο των εμπορευματικών μεταφορών.
Με δεδομένο, λοιπόν, πως κανείς δεν μπορεί να προβλέψει σε παγκόσμια κλίμακα την πορεία της οικονομίας, η μοναδική λύση εδώ για τις επιχειρήσεις είναι να δώσουν έμφαση στις λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά. Να καταπιαστούν κοινώς με τους παράγοντες εκείνους που μπορούν να επηρεάσουν. Τέτοιοι είναι π.χ. τα μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης καυσίμων, ο σωστότερος προγραμματισμός των δρομολογίων ή ακόμα και η πιο ορθολογιστική προσέγγιση αναφορικά με τους απαιτούμενους χρόνους οδήγησης.
Επιπλέον, η λήψη σωστών μέτρων «θωράκισης» κατά την περίοδο της σταθεροποίησης της οικονομίας, θα χαρίσει στην επιχείρηση μεγαλύτερη ευελιξία, όταν η επόμενη ύφεση βρεθεί προ των πυλών.
Το κόστος καυσίμων
Έχει υπολογιστεί πως το κόστος καυσίμων καταλαμβάνει περισσότερο από το 40% των λειτουργικών εξόδων σε έναν στόλο, πράγμα που συνεπάγεται ότι ακόμα και μια ελάχιστη αύξηση στην τιμή, ενδέχεται να έχει τεράστιο αντίκτυπο στη «ζυγαριά» μιας επιχείρησης. Εκτός αυτού, όπως και στους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας, έτσι κι εδώ οι όποιες γεωπολιτικές εξελίξεις αναπόφευκτα επηρεάζουν τις τιμές στα καύσιμα.
Τι σημαίνει αυτό; Πολύ απλά πως οι εταιρείες εμπορευματικών μεταφορών πρέπει να ασχοληθούν πιο σχολαστικά με το σκέλος της εξοικονόμησης καυσίμων, ακόμα και με έμμεσες μεθόδους. Φερειπείν, η σωστή εκπαίδευση των οδηγών μπορεί ιδανικά να περιλαμβάνει και πληροφορίες για την χρήση λιγότερων καυσίμων, μέσα από την αξιοποίηση ευνοϊκότερων και πιο σύντομων διαδρομών.
Η έλλειψη οδηγών
Έχει επισημανθεί πολλάκις από την IRU (Διεθνής Ένωση Οδικών Μεταφορών) πως
τα δεδομένα δεν είναι ευοίωνα αναφορικά με το παρόν και το μέλλον του επαγγέλματος των οδηγών φορτηγών.
Αυτό διότι, όπως έχει υπολογιστεί, ο μέσος όρος ηλικίας τους κυμαίνεται στα 47 έτη ζωής, με το 1/3 του συνόλου μάλιστα να ξεπερνούν τα 55 χρόνια, την ίδια ώρα που οι τελευταίες προβλέψεις κάνουν λόγο για διπλάσιες ελλείψεις μέσα στην επόμενη πενταετία.
Ο κλάδος, συνεπώς, πρέπει να βρει λύσεις και άμεσα. Η αύξηση των μισθών είναι ένα μέτρο, αλλά δεν αρκεί. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως ένας από τους πιο νευραλγικούς τομείς του επαγγέλματος έχει να κάνει με την ισορροπία ανάμεσα στην προσωπική και στην επαγγελματική ζωή, πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που μιλάμε για παρατεταμένα διαστήματα απουσίας των οδηγών από τη «βάση» του σπιτιού τους.
Τα διαστήματα απουσίας λοιπόν, συνδυαστικά με το άγχος, αλλά και την ύπαρξη άλλων πιο δελεαστικών επαγγελματικά προκλήσεων, αποτελούν παράγοντες που χρήζουν άμεσων λύσεων, με τις αλλαγές στις συνθήκες εργασίας να επιβάλλεται πλέον να τεθούν στο μικροσκόπιο της έρευνας ακαδημαϊκών και αναλυτών. Κάπως έτσι, εξάλλου, χαράζονται οι στρατηγικές της επόμενης ημέρας…
Η ενεργειακή μετάβαση
Η αδιαπραγμάτευτη απαίτηση για βιώσιμες μεταφορές, όπως και η αυστηρότερη νομοθεσία γύρω από τις εκπομπές ρύπων, όσο να ΄ναι δεν αφήνουν ανεπηρέαστο τον κλάδο των εμπορευματικών μεταφορών που αντιλαμβάνονται πως η μετάβαση από την πετρελαιοκίνηση στα εναλλακτικά καύσιμα είναι πλέον επιτακτική.
Απόδειξη, το γεγονός ότι ήδη σε διάφορες μεγάλες πόλεις της Ευρώπης, όπως η Μαδρίτη, το Παρίσι, η Μαδρίτη, η Στοκχόλμη, αλλά και η Αθήνα ήδη έχουν προχωρήσει σε ρυθμίσεις για τον περιορισμό των συμβατικών οχημάτων με κινητήρα diesel από το κέντρο του αστικού ιστού, αρχής γενομένης από το 2025.
Το ερώτημα, εντούτοις που προκύπτει, είναι εύλογο: ποιες πηγές καυσίμων θα χρησιμοποιηθούν αντί του πετρελαίου; Λύσεις προτείνονται και προκρίνονται διαρκώς, περιλαμβάνοντας από τεχνολογίες ηλεκτροκίνησης και υδρογονοκίνησης – με fuel cells ή με θερμικό κινητήρα -, μέχρι τη χρήση κινητήρων βιοκαυσίμου.
Προς το παρόν, βέβαια, στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι επιχειρήσεις διατηρούν στάση αναμονής πάνω στο ζήτημα, ωστόσο θεωρείται δεδομένο πως η ενεργειακή μετάβαση θα λειτουργήσει αλυσιδωτά, μιας και στο πλαίσιο του ανταγωνισμού όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς θα αναγκαστούν να εκσυγχρονιστούν.
Οι χώροι στάθμευσης
Οι ασφαλείς χώροι στάθμευσης και διανυκτέρευσης δεν αποτελούν ένα σύνηθες φαινόμενο στους δρόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνοι, στην χώρα μας υπάρχουν ήδη π.χ. οι περιπτώσεις των ΣΕΑ Αταλάντης και Επισκοπικού, που λειτουργούν δωρεάν για τους οδηγούς των βαρέων επαγγελματικών οχημάτων, ωστόσο σε κάθε ενδεχόμενο τόσο η Ελλάδα όσο και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με το parking και με τις ασφαλείς εγκαταστάσεις φορτηγών.
Ένα ζήτημα που ανακύπτει εδώ όμως είναι το προφανές: ποιού δουλειά είναι να επωμιστεί τη συγκεκριμένη ευθύνη; Με δεδομένο πως δε γίνεται όλο αυτό να το πάρουν πάνω τους οι επιχειρήσεις εμπορευματικών μεταφορών, εδώ υπεισέρχονται και οι ευθύνες των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει πως και οι πρώτοι δεν πρέπει να ενισχύσουν το όλο εγχείρημα π.χ. με το να αποζημιώνουν σε πρώτη φάση τους οδηγούς τους για το κόστος χρήσης ασφαλών εγκαταστάσεων.
Ο μελλοντικός πολεοδομικός σχεδιασμός
Μπορεί η δημιουργία πιο βιώσιμων πόλεων να κρίνεται μείζονος σημασίας για όλα τα κράτη, ωστόσο τέτοιου τύπου πλάνα ενίοτε δεν περιλαμβάνουν την εξυπηρέτηση των εμπορευματικών μεταφορών μέσα στις κυκλοφοριακές ροές της πόλης.
Κατά συνέπεια, το κάθε κράτος σε συνεργασία με τους πολεοδόμους θα πρέπει να φροντίσουν για την ύπαρξη π.χ. επαρκών χώρων φόρτωσης σε μεγάλα κτίρια όπου πραγματοποιούνται πολλές παραδόσεις.
Το θετικό ωστόσο εδώ είναι ότι, ως φυσικό επακόλουθο της πανδημίας του κορωνοϊού, ο χώρος του εφοδιασμού διαδόθηκε σε τεράστιο βαθμό, αναγκάζοντας έτσι όλους τους αρμόδιους φορείς να παράσχουν περαιτέρω λύσεις πάνω στο συγκεκριμένο πρόβλημα.
