Οι μεταφορικές επενδύουν στην ασφάλεια

Οι μεταφορικές επενδύουν στην ασφάλεια - Κα. Δουμάνη

37.407 Επισκέψεις στο άρθρο (25/11/2021)

Οι μεταφορικές επενδύουν στην ασφάλεια, μεγάλη πρόκληση η έλλειψη οδηγών, λέει μεταξύ άλλων η Κα Ηρώ Δουμάνη, General Manager ΟΦΑΕ & Αντιπρόεδρος Συμβουλίου Εμπορευματικών Μεταφορών IRU.

Κοινοποίησέ το »
Σχολίασέ το στο facebook »

- Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει καθημερινά ο επαγγελματίας οδηγός εμπορευματικών μεταφορών;

Οι εμπορευματικές μεταφορές είναι εξ` ορισμού μια πολυδιάστατη δραστηριότητα, την οποία διέπει ένα ευρύ και πολυσύνθετο ρυθμιστικό πλαίσιο, ενώ εφόσον αναφερόμαστε και στις διεθνείς μεταφορές ειδικότερα, όλο αυτό το πλαίσιο και οι καθημερινές προκλήσεις παίρνουν μια διεθνή διάσταση. Το ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον που επικρατεί τα τελευταία χρόνια τόσο στην Ευρώπη, όσο και στα Βαλκάνια, έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την ομαλή ροή των εμπορευμάτων στην ευρύτερη περιοχή, ενώ δεν είναι λίγες φορές που ο κλάδος έχει τύχει και μέσο άσκησης πολιτικών πιέσεων και διαπραγματεύσεων σε περιόδους κρίσης. Δεν θα μπορούσα να σκεφτώ καλύτερο παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο επιδράει αρνητικά μια κοινωνική ή/και οικονομική κρίση στον κλάδο, από αυτό που βιώνουμε σήμερα με την πανδημία και τις τεράστιες αλλαγές και νέες προκλήσεις που έχουν παρουσιαστεί στον κλάδο των οδικών μεταφορών εξαιτίας αυτής.

Με άλλα λόγια, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον χώρο των οδικών εμπορευματικών μεταφορών είναι τροχοφόρες και βρίσκονται διαρκώς «εν κινήσει»! Οι επαγγελματίες οδηγοί λοιπόν, είναι εκείνοι που κάθονται πίσω από το τιμόνι αυτών των επιχειρήσεων, είναι οι εργαζόμενοι της «πρώτης γραμμής» και με την συνεργασία και υποστήριξη της διοίκησης μιας εταιρείας, είναι εκείνοι που φροντίζουν για την καλή κατάσταση του οχήματος, των μεταφερόμενων εμπορευμάτων, την εικόνα της εταιρείας απέναντι στους πελάτες της, ενώ παράλληλα είναι αντιμέτωποι με όλες τις προκλήσεις που συναντάει ένα φορτηγό κατά την διάρκεια ενός δρομολογίου.

Ένας επαγγελματίας οδηγός βρίσκεται καθημερινά αντιμέτωπος με πολλές προκλήσεις και αστάθμητους παράγοντες που μπορούν να τον θέσουν εκτός προγραμματισμού και ρουτίνας. Στην ΟΦΑΕ έχουμε συχνά επικοινωνία με οδηγούς που βρίσκονται σε μία κατάσταση, η οποία απαιτεί ειδικό χειρισμό και εξειδικευμένες γνώσεις. Επιγραμματικά αναφέρω κάποια από τα θέματα που συνήθως μας μεταφέρουν, όπως είναι διοικητικά προβλήματα με διαδικασίες κι έγγραφα, ελεγκτικούς μηχανισμούς, νομοθεσίες, ενώ όταν κάτι τέτοιο αντιμετωπιστεί στο εξωτερικό τότε θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και το πρόβλημα της επικοινωνίας σε ξένη γλώσσα. Επιπλέον, είναι και το θέμα των συνθηκών εργασίας, καθώς ένας οδηγός δεν εργάζεται σε σταθερό περιβάλλον κι επομένως καθημερινά αναζητάει ασφαλείς χώρους, για την στάθμευση του οχήματος, για την ανάπαυσή του, το διάλειμμά του, για την προσωπική του υγιεινή, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που μας αναφέρονται θέματα κακών συνθηκών σε χώρους φόρτωσης κι εκφόρτωσης εμπορευμάτων, όπου προκύπτουν ακόμα και ζητήματα προσωπικής ασφάλειας.

Ο χρόνος ολοκλήρωσης ενός δρομολογίου, είναι ένας επίσης σημαντικός κι αστάθμητος παράγοντας, ο οποίος επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα της εργασίας ενός οδηγού, καθώς οποιοδήποτε εμπόδιο μπορεί να καταλήξει σε πολύωρη αναμονή και μεγάλη χρονοκαθυστέρηση στην ολοκλήρωση ενός δρομολογίου. Ερχόμαστε πολύ συχνά αντιμέτωποι με οδηγούς που βρίσκονται μπλοκαρισμένοι σε κάποιο σημείο, κυρίως σε σημεία συνοριακής διέλευσης, για αρκετές ημέρες και όπως αντιλαμβάνεται κανείς αυτό επηρεάζει πολύ αρνητικά τις συνθήκες εργασίας και την ψυχολογία ενός οδηγού.

- Πώς στηρίζει τον επαγγελματία αυτοκινητιστή η Ομοσπονδία; Δράσεις, μέτρα κ.λπ. όπως ειδική εκπαίδευση κ.ά.

Η ΟΦΑΕ είναι μία δευτεροβάθμια επαγγελματική οργάνωση, η οποία σήμερα εκπροσωπεί περισσότερους από 6.500 Έλληνες αυτοκινητιστές από όλη την Ελλάδα, ενώ παράλληλα είναι ο μόνος εθνικός επαγγελματικός φορέας, ο οποίος συμμετέχει σε διεθνή όργανα και φόρα με σκοπό την προάσπιση των συμφερόντων των Ελλήνων αυτοκινητιστών. Η στήριξη αυτών των επαγγελματιών είναι ο βασικός σκοπός λειτουργίας της ομοσπονδίας, όπως αυτός προκύπτει από το καταστατικό της.

Όλες οι δράσεις που αναλαμβάνουμε αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση των αυτοκινητιστών και παράλληλα στην ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό του κλάδου. Πέρα από την συμβουλευτική, την παροχή πάσης φύσεως πληροφοριών (π.χ. νομικών, νομοθετικών κλπ.), την υποστήριξη για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων, και την διοργάνωση δράσεων εξωστρέφειας κι ενημέρωσης, παρέχουμε εδώ και πολλά χρόνια υπηρεσίες επαγγελματικής εκπαίδευσης και πιστοποίησης των επαγγελματιών του κλάδου. Η ΟΦΑΕ παρέχει εκπαιδευτικά σεμινάρια για την απόκτηση της άδειας οδικού μεταφορέα, για την πιστοποίηση των οδηγών που οδηγούν οχήματα μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων (ADR), καθώς επίσης και για το Π.Ε.Ι. που αφορά όλους τους επαγγελματίες οδηγούς κάθε κατηγορίας. Το κομμάτι της εκπαίδευσης των επαγγελματιών οδηγών είναι εξαιρετικά κρίσιμο και θα πρέπει να αποτελέσει έναν από τους βασικότερους τομείς ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας του κλάδου στο εγγύς μέλλον.
Όπως όλοι γνωρίζουμε, μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος παγκοσμίως, είναι η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού, ενώ παράλληλα ο μέσος όρος ηλικίας των επαγγελματιών οδηγών αυξάνει χρόνο με το χρόνο. Η επένδυση στην κατάρτιση των αυτοκινητιστών και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, είναι βέβαιο πως και περισσότερους νέους θα προσελκύσει στον χώρο εργασίας, καθώς επίσης θα συμβάλλει στην ανάπτυξη του κλάδου. Οι μέθοδοι και τα μέσα εκπαίδευσης που σήμερα χρησιμοποιούνται θα πρέπει σίγουρα προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα και τις ανάγκες της εποχής, αξιοποιώντας τα τεχνολογικά μέσα που έχουμε σήμερα διαθέσιμα (πχ. διαδίκτυο, προσομοιωτές, smart phones/tablets κλπ). Αυτό αποτελεί μία από τις προτεραιότητες της ΟΦΑΕ και ως πάροχο εκπαιδευτικών υπηρεσιών για τους μεταφορείς, αλλά και ως επαγγελματικό φορέα.

Τέλος, θα πρέπει να συμπληρώσω, πως όλο το φάσμα των υπηρεσιών που παρέχουμε στον Έλληνα αυτοκινητιστή, υποστηρίζεται και ενισχύεται από ένα ευρύ διεθνές δίκτυο συνεργατών και συναδέλφων, καθώς η ΟΦΑΕ είναι μέλος της παγκόσμιας κοινότητας μεταφορών και ανήκει στο ενεργό δυναμικό της IRU (International Road Transport Union). Αυτό μας δίνει τόσο το πλεονέκτημα της άμεσης πρόσβασης σε μια έγκυρη διεθνή πηγή πληροφοριών, ενώ παράλληλα μας δίνει βήμα στα διεθνή κέντρα λήψης αποφάσεων. Μέσω της IRU μια από τις τελευταίες δράσεις που έχουμε αναλάβει και σύντομα θα επικοινωνήσουμε και στην ελληνική αγορά, είναι η προώθηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας της εργασίας των οδηγών με σκοπό την βελτίωση των συνθηκών εργασίας τους.

- Πώς αντιμετωπίζουν οι μεταφορικές εταιρείες το θέμα της οδικής ασφάλειας;

Ως βασική προτεραιότητα, και με απόλυτη υπευθυνότητα! Δεν είναι θέμα επιλογής εξάλλου, αλλά ανάγκης. Καμία εταιρεία δεν επιθυμεί να αναλάβει το ρίσκο ούτε και τις ζημιές που θα έχει σε περίπτωση που θέσει σε κίνδυνο την οδική ασφάλεια. Τα φορτηγά οχήματα είναι η περιουσία μιας μεταφορικής εταιρείας και οι οδηγοί το ανθρώπινο δυναμικό της. Η ενίσχυση της οδικής ασφάλειας αποτελεί για όλους τους χρήστες του οδικού δικτύου κοινωνική ευθύνη, για τις μεταφορικές εταιρείες είναι επιπλέον και θέμα βιωσιμότητας. Η μεγαλύτερη ευκαιρία της εποχής είναι η αξιοποίηση της τεχνολογίας για την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας, ενώ στον αντίποδα η μεγαλύτερη πρόκληση στην Ελλάδα σήμερα είναι ο γηρασμένος στόλος φορτηγών οχημάτων. Δυστυχώς, πρόκειται για ένα θέμα μείζονος σημασίας που αντιμετωπίζει η ελληνική αγορά μεταφορών. Είναι σαφές πως τα σύγχρονα οχήματα διαθέτουν συστήματα που ενισχύουν κατά πολύ την οδική ασφάλεια. Χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως οι ελληνικές μεταφορικές εταιρείες δεν επενδύουν στην οδική ασφάλεια, απλά πρέπει να το κάνουν έχοντας στην διάθεσή τους λιγότερα τεχνολογικά μέσα και συστήματα αυτοματισμού. Ελπίζουμε πως σύντομα θα δούμε βελτίωση και ως προς αυτό, εφόσον δοθούν τα απαραίτητα κίνητρα για τις ελληνικές μεταφορικές εταιρείες να επενδύσουν σε οχήματα νέας τεχνολογίας.

Να συμπληρώσω επίσης, πως πλέον όλο και περισσότερες μεταφορικές εταιρείες, κυρίως όσες διαθέτουν έναν μεγαλύτερο αριθμό οχημάτων, επενδύουν και στην πιστοποίησή τους ως προς της οδική ασφάλεια, εφαρμόζοντας εγκεκριμένα διεθνή πρότυπα που καθορίζουν τις απαιτήσεις ενός συστήματος διαχείρισης οδικής ασφάλειας, όπως είναι για παράδειγμα το πρότυπο ISO 39001.

- Τηρούνται πλήρως τα μέτρα;

Όπως προανέφερα, δεν είναι θέμα επιλογής, αλλά ανάγκης. Αν δεν τηρούνται πλήρως τα μέτρα τότε ο κίνδυνος για την εταιρεία είναι αυξάνει και καμία εταιρεία δεν επιθυμεί την ανάληψη τέτοιων ρίσκων. Ιδανικά, θα έπρεπε να μιλάμε για μηδενικό αριθμό ατυχημάτων και θνησιμότητας στην άσφαλτο, αλλά ακόμα κι εάν δεν έχει επιτευχθεί το απόλυτο επίπεδο οδικής ασφάλειας - το οποίο φυσικά δεν αφορά μόνο τις μεταφορικές εταιρείες αλλά έναν αριθμό διαφορετικών παραγόντων – τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν μια σημαντική βελτίωση των αντίστοιχων αριθμών. Όλοι μαζί οφείλουμε να έχουμε στόχο την συνεχή βελτίωσή τους και να μην εφησυχαζόμαστε. Και για αυτόν τον σκοπό, εκτός από την τεχνολογία, και την ανανέωση του στόλου, πολύ σημαντικός παράγοντας είναι η διαρκής και εξειδικευμένη κατάρτιση των επαγγελματιών του κλάδου με σύγχρονες μεθόδους και εκπαιδευτικά μέσα.

Τέλος, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η ελληνική αγορά των μεταφορών απαρτίζεται από έναν μεγάλο αριθμό αυτοαπασχολούμενων αυτοκινητιστών, όπου δηλαδή ο ιδιοκτήτης του οχήματος και ο οδηγός είναι το ίδιο πρόσωπο. Αν και αυτό το μοντέλο έχει πολλά προβλήματα ως προς την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα του κλάδου, ενισχύει όμως το θέμα της οδικής ασφάλειας καθώς είναι αντιληπτό πως ο ιδιοκτήτης ενός οχήματος γνωρίζει το όχημά του πολύ καλά και το χειρίζεται με απόλυτη υπευθυνότητα και προσοχή.

- Λαμβάνονται υπόψην οι παρατηρήσεις των οδηγών;

Αν και η ερώτηση αφορά την κάθε εταιρεία αλλά και τον κάθε οδηγό ξεχωριστά, σε μια γενική τοποθέτηση από πλευράς μου, οφείλουμε να παραδεχτούμε πως ο οδηγός είναι ο βασικός χειριστής ενός οχήματος, οπότε κι εκείνος που έχει την καλύτερη εικόνα και αντίληψη για την κατάστασή του, οπότε οι παρατηρήσεις τους σαφώς και θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψην και με την συνεργασία του ιδιοκτήτη αλλά και του εξειδικευμένου τεχνικού συνεργάτη της εταιρείας, θα πρέπει να λαμβάνονται οι αποφάσεις για την καλύτερη συντήρηση ενός οχήματος με σκοπό την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας.

Θα επικαλεστώ και πάλι ένα χαρακτηριστικό της ελληνικής αγοράς, όπου σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, παρατηρείται πως οι εταιρείες δεν αλλάζουν τόσο συχνά οδηγούς ενώ πολλές φορές, κυρίως σε εταιρείες με μικρό αριθμό οχημάτων, οι οδηγοί οδηγούν σταθερά το ίδιο όχημα της εταιρείας. Στην Ευρώπη υπάρχουν μεγάλες εταιρείες με έναν μεγάλο αριθμό οχημάτων και αντίστοιχα οδηγών, όπου η εναλλαγή τόσο στις θέσεις εργασίας των οδηγών, όσο και των οχημάτων που χρησιμοποιούν μεταξύ τους, είναι πολύ συχνή. Αντίθετα, σε μικρότερες εταιρείες, η σχέση εργοδότη και εργαζόμενου είναι συνήθως πιο σταθερή κι επομένως οι οδηγοί εξοικειώνονται πολύ περισσότερο με ένα όχημα, ενώ παράλληλα αναπτύσσονται σχέσεις επαγγελματικής εμπιστοσύνης. Σε κάθε περίπτωση όλα αυτά είναι θέματα που εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες και πρόκειται για τάσεις και όχι για πάγιες πρακτικές.